Stevens-Johnson sendromu, cildi, mukoza zarını, cinsel organları ve gözleri etkileyen nadir fakat ciddi bir hastalıktır.
Mukoza zarı, sindirim sistemini ağızdan anüse, genital sistem (üreme organları) ve göz kürelerine bağlayan yumuşak doku tabakasıdır.
Stevens-Johnson sendromuna genellikle belirli ilaçlara beklenmedik bir olumsuz reaksiyon neden olur. Bazen bir enfeksiyondan da kaynaklanabilir.
Sendrom genellikle grip benzeri semptomlarla başlar, ardından kabarcıklar yayıp oluşturan kırmızı veya mor bir döküntü gelir. Etkilenen cilt sonunda ölür ve soyulur.
Stevens-Johnson sendromu, hastanede, genellikle yoğun bakımda veya yanık ünitesinde tedavi gerektiren tıbbi bir acil durumdur.
Tedavi altta yatan nedeni tanımlamayı, semptomları kontrol etmeyi ve komplikasyonları önlemeyi amaçlamaktadır.
Eritema multiforme, genellikle enfeksiyondan, özellikle herpes viral enfeksiyonları ve göğüs enfeksiyonlarından kaynaklanan benzer, ancak daha az şiddetli bir cilt reaksiyonudur.
Nedenler
Çocuklarda Stevens-Johnson sendromu genellikle viral bir enfeksiyon tarafından tetiklenir, örneğin:
- Kabakulak
- Grip
- Herpes-simplex virüsü
- Bornholm hastalığına neden olan Coxsackie virüsü
- Glandüler ateşe neden olan Epstein-Barr virüsü
Daha az yaygın olarak, bakteriyel enfeksiyonlar da sendromu tetikleyebilir.
Yetişkinlerde Stevens-Johnson sendromuna genellikle ilaca karşı olumsuz bir reaksiyon neden olur.
Stevens-Johnson sendromuna en sık neden olan ilaçlar şunlardır:
- Allopurinol
- Karbamazepin
- Lamotrijin
- Nevirapin
- Anti-enflamatuar ilaçların "oksikam" sınıfı (meloksikam ve piroksikam dahil)
- Fenobarbital
- Fenitoin
- Sülfametosazol ve diğer sülfa antibiyotikleri
- Sertralin
- Sulfasalazin
Stevens-Johnson sendromunun nadir olduğunu ve bu ilaçları kullanan insanlar için bile sendromu yakalama riskinin düşük olduğunu vurgulamak önemlidir.
Belirtiler
Cilt ağrısı Stevens-Johnson sendromunun en yaygın semptomudur.
Grip benzeri semptomlar genellikle ilk aşamalarda da bulunur ve şunları içerebilir:
- Genellikle iyi hissetmemek
- 38C veya daha yüksek vücut sıcaklıklığı (ateş)
- Baş ağrısı
- Eklem ağrısı
- Öksürük
Birkaç gün bir döküntü ortaya çıkar. Döküntütü genellikle kaşıntılı değildir ve birkaç saat veya güne yayarak ilerler. Daha sonra ciltte patlar sonra ağrılı yaralar bırakan büyük kabarcıklar gelişir.
Huysuz yaralarla kaplı yüz şişmesi ve şişmiş dudaklar Stevens-Johnson sendromunun ortak özellikleridir.
Ağız, boğaz, gözler ve genital sistemdeki mukoza zarları da kababilir ve ülserleşebilir.
Bu yutmayı ağrılı hale getirebilir ve dehidrasyon gibi ciddi sorunlara yol açabilir.
Gözlerin yüzeyi de bazen etkilenebilir, bu da hızlı bir şekilde tedavi edilmezse kornea ülserlerine ve görme sorunlarına neden olabilir.
Teşhis
Stevens-Johnson sendromu bir dermatolog (cilt uzmanı) tarafından teşhis edilmelidir.
Teşhis genellikle aşağıdakilerin bir kombinasyonuna dayanır:
- Semptomlar
- Fiziksel muayene
- Tıbbi geçmiş (son zamanlarda aldığınız herhangi bir ilaç dahil)
Teşhisi doğrulamak için küçük bir cilt örneği çıkarılabilir (biyopsi), böylece laboratuvarda test edilebilir.
Tedavi
- Soruna neden olan ilacı durdurmak
- Elektrolitlerin intravenöz (IV) sıvılarla değiştirilmesi
- Yapışkan olmayan pansumanların kullanılması
- İyileşmeyi desteklemek için yüksek kalorili yiyecekleri, muhtemelen tüp beslemeyle kullanma
- Enfeksiyonu önlemek için gerektiğinde antibiyotik kullanmak
- Ağrı kesici ilaçların sağlanması
- Bir hastanede yoğun bakım veya yanık ünitesinde tedavi
- Dermatoloji ve oftalmolojiden uzman ekiplerin kullanılması (gözler etkilenirse)
emidicine.medspace.com12 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
ghr.nlm.nih.gov27 Nisan 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Dış bağlantılar
rarediseases.org 23 Eylül 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (English)
dermnetnz.org 18 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (English)
medikalrehber.com 8 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Türkçe)