| Orta kulak iltihabı | |
|---|---|
| Diğer adlar | Otitis media, efüzyonlu otitis media: seröz otitis media, sekretuar otitis media |
| |
|
Akut orta kulak iltihabı vakalarında tipik olarak görülen şişkin kulak zarı
| |
| Uzmanlık | Kulak burun boğaz |
| Belirtiler | Kulak ağrısı, ateş, işitme kaybı |
| Tipler | Akut orta kulak iltihabı, efüzyonlu orta kulak iltihabı, kronik süpüratif orta kulak iltihabı |
| Nedenleri | Viral, bakteriyel |
| Risk faktörü | Dumana maruz kalma, kreş |
| Korunma | Aşılama, emzirme |
| İlaç | Parasetamol (asetaminofen), ibuprofen, benzokain kulak damlası |
| Sıklık | 471 milyon (2015) |
| Ölüm | 3,200 (2015) |
Orta kulak iltihabı veya otitis media, orta kulağın bir grup iltihabi hastalığıdır. İki ana tipten biri olan akut orta kulak iltihabı (AOKİ), genellikle kulak ağrısı ile ortaya çıkan hızlı başlangıçlı bir enfeksiyondur. Küçük çocuklarda bu durum kulağın çekilmesi, ağlamanın artması ve uykusuzlukla sonuçlanabilir. Yemek yemede azalma ve ateş de görülebilir. Diğer ana tip efüzyonlu orta kulak iltihabıdır (EOKİ), tipik olarak semptomlarla ilişkili değildir, ancak bazen bir dolgunluk hissi tanımlanır; orta kulakta enfeksiyöz olmayan sıvının varlığı olarak tanımlanır ve genellikle bir akut orta kulak iltihabı atağından sonra haftalar veya aylar boyunca devam edebilir.Kronik süpüratif orta kulak iltihabı (KSOKİ), altı haftadan uzun süre kulaktan akıntı ile birlikte delikli bir timpanik membranla sonuçlanan orta kulak iltihabıdır. Akut orta kulak iltihabının bir komplikasyonu olabilir. Ağrı nadiren mevcuttur. Her üç orta kulak iltihabı türü de işitme kaybı ile ilişkili olabilir. EOKİ'ye bağlı işitme kaybı olan çocuklar işaret dilini öğrenmezlerse bu durum öğrenme yeteneklerini etkileyebilir.
AOKİ'nin nedeni çocukluk anatomisi ve bağışıklık sistemi ile ilgilidir. Bakteriler ya da virüsler söz konusu olabilir. Risk faktörleri arasında dumana maruz kalma, emzik kullanımı ve kreşe gitme yer alır.Yerli halklarda ve dudak-damak yarığı ya da Down sendromu olanlarda daha sık görülür. EOKİ sıklıkla AOKİ'yi takiben ortaya çıkar ve viral üst solunum yolu enfeksiyonları, duman gibi tahriş edici maddeler veya alerjilerle ilişkili olabilir.Kulak zarına bakmak doğru tanı koymak için önemlidir. AOM belirtileri arasında kulak zarının bir hava üflemesiyle şişmesi veya hareket etmemesi yer alır.Dış kulak iltihabı ile ilgili olmayan yeni akıntı da tanıyı gösterir.
Pnömokok ve influenza aşısı, emzirme ve tütün dumanından kaçınma gibi bir dizi önlem orta kulak iltihabı riskini azaltır. AOKİ için ağrı kesici ilaçların kullanımı önemlidir. Bu ilaçlar arasında parasetamol (asetaminofen), ibuprofen, benzokain kulak damlası veya opioidler yer alabilir. AOKİ'de antibiyotikler iyileşmeyi hızlandırabilir ancak yan etkilere neden olabilir. Antibiyotikler genellikle şiddetli hastalığı olanlarda veya iki yaşından küçüklerde önerilir. Daha az şiddetli hastalığı olanlarda sadece iki veya üç gün sonra iyileşmeyenlerde önerilebilir. Başlangıçta tercih edilen antibiyotik tipik olarak amoksisilindir. Sık enfeksiyon geçirenlerde timpanostomi tüpleri nüksü azaltabilir. Efüzyonlu orta kulak iltihabı olan çocuklarda antibiyotikler semptomların çözülmesini artırabilir, ancak ishal, kusma ve deri döküntüsüne neden olabilir.
Dünya çapında AOKİ yılda insanların yaklaşık %11'ini etkilemektedir (yaklaşık 325 ile 710 milyon vaka). Vakaların yarısı beş yaşından küçük çocukları kapsar ve erkekler arasında daha yaygındır. Etkilenenlerin yaklaşık %4,8'inde veya 31 milyonunda kronik süpüratif otitis media gelişmektedir. KSOKİ'li toplam insan sayısının 65-330 milyon kişi olduğu tahmin edilmektedir. On yaşından önce AOKİ çocukların yaklaşık %80'ini bir noktada etkilemektedir. Orta kulak iltihabı 1990'da 4900 ölümle sonuçlanırken 2015'te 3200 ölüme yol açmıştır.
Belirtiler ve semptomlar
Akut orta kulak iltihabının birincil belirtisi kulak ağrısıdır; diğer olası belirtiler arasında ateş, hastalık dönemlerinde işitmede azalma, kulak üstündeki cilde dokunulduğunda hassasiyet, kulaklardan pürülan akıntı, sinirlilik, kulak tıkanıklığı hissi ve ishal (bebeklerde) yer alır. Orta kulak iltihabı genellikle bir üst solunum yolu enfeksiyonu (ÜSYE) tarafından tetiklendiğinden, genellikle öksürük ve burun akıntısı gibi eşlik eden semptomlar vardır. Kulakta dolgunluk hissi de yaşanabilir.
Kulaktan akıntıya kulak zarının delinmesiyle birlikte akut orta kulak iltihabı, kronik süpüratif orta kulak iltihabı, timpanostomi tüpü otoresi veya akut otitis eksterna neden olabilir. Baziler kafatası kırığı gibi travmalar da beyin ve örtüsünden (meninksler) serebral spinal drenaj nedeniyle beyin omurilik sıvısı otoresine (kulaktan BOS boşalması) yol açabilir.
Sebepler
Tüm orta kulak iltihabı türlerinin ortak nedeni östaki borusunun işlev bozukluğudur. Bu durum genellikle nazofarenksteki mukoza zarlarının iltihaplanmasından kaynaklanır ve viral bir üst solunum yolu enfeksiyonu (ÜSYE), streptokok farenjiti veya muhtemelen alerjilerden kaynaklanabilir.
İstenmeyen salgıların nazofarenksten normalde steril olan orta kulak boşluğuna geri akması veya aspire edilmesiyle, sıvı daha sonra enfekte olabilir - genellikle bakterilerle. İlk üst solunum yolu enfeksiyonuna neden olan virüsün kendisi enfeksiyona neden olan patojen olarak tanımlanabilir.
Teşhis
Tipik semptomları akut dış kulak iltihabı gibi diğer durumlarla örtüştüğünden, semptomlar tek başına akut orta kulak iltihabının mevcut olup olmadığını tahmin etmek için yeterli değildir; kulak zarının görüntülenmesi ile tamamlanmalıdır. Muayene eden kişiler, kulak zarının hareketliliğini değerlendirmek için lastik bir ampul takılı pnömatik bir otoskop kullanabilirler. Orta kulak iltihabını teşhis etmek için kullanılan diğer yöntemler timpanometri, reflektometri veya işitme testidir.
Eşlik eden işitme kaybı veya yüksek ateş gibi daha ciddi vakalarda, mastoid efüzyon, subperiosteal apse oluşumu, kemik yıkımı, venöz trombüs veya menenjit gibi ilişkili komplikasyonları değerlendirmek için odyometri, timpanogram, temporal kemik BT ve MRI kullanılabilir.
Kulak zarında orta ile şiddetli şişkinlik veya yeni başlayan otore (drenaj) olan çocuklarda akut orta kulak iltihabı dış kulak iltihabına bağlı değildir. Ayrıca, kulak zarında hafif şişkinlik olan ve yeni başlayan kulak ağrısı (48 saatten az) veya kulak zarında yoğun eritem (kızarıklık) olan çocuklarda da tanı konulabilir.
Tanıyı doğrulamak için orta kulak efüzyonu ve kulak zarı iltihabı (miringit veya timpanit olarak adlandırılır) tanımlanmalıdır; bunların belirtileri kulak zarında dolgunluk, şişkinlik, bulanıklık ve kızarıklıktır. Akut orta kulak iltihabı (AOKİ) ile efüzyonlu orta kulak iltihabı (EOKİ) arasında ayrım yapmaya çalışmak önemlidir, çünkü EOKİ için antibiyotik önerilmemektedir. Kulak zarının şişkinliğinin AOKİ'yi EOKİ'den ayırt etmek için en iyi işaret olduğu ve zarın şişkinliğinin EOKİ'den ziyade AOKİ'yi düşündürdüğü öne sürülmüştür.
Viral kulak iltihabı, büllöz miringit (miringa Latince "kulak zarı" anlamına gelir) olarak adlandırılan kulak zarının dış tarafında kabarcıklara neden olabilir.
Bununla birlikte, bazen kulak zarının muayenesi bile, özellikle kanal küçükse, tanıyı doğrulayamayabilir. Kulak kanalındaki kulak kiri kulak zarının net bir şekilde görülmesini engelliyorsa kör bir serumen küreti veya tel halka kullanılarak çıkarılmalıdır. Ayrıca, üzgün küçük bir çocuğun ağlaması, üzerindeki küçük kan damarlarının şişmesi nedeniyle kulak zarının iltihaplı görünmesine neden olabilir ve orta kulak iltihabıyla ilişkili kızarıklığı taklit edebilir.
Akut orta kulak iltihabı
AOKİ'de orta kulaktan izole edilen en yaygın bakteriler Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae, Moraxella catarrhalis ve Staphylococcus aureus'tur.
Efüzyonlu orta kulak iltihabı
Seröz orta kulak iltihabı (SOKİ) veya sekretuar orta kulak iltihabı olarak da bilinen ve halk arasında 'yapışkan kulak' olarak adlandırılan efüzyonlu orta kulak iltihabı (EOKİ), östaki borusunun işlev bozukluğu nedeniyle oluşan negatif basınç nedeniyle orta kulakta ve mastoid hava hücrelerinde oluşabilen sıvı birikimidir. Bu durum viral bir üst solunum yolu enfeksiyonu (ÜSYE) veya orta kulak iltihabı gibi bakteriyel bir enfeksiyonla ilişkili olabilir. Bir efüzyon, orta kulak kemiklerinin titreşimlerinin ses dalgaları tarafından oluşturulan vestibülokoklear sinir kompleksine iletilmesini engellerse iletim tipi işitme kaybına neden olabilir.
Erken başlangıçlı EOKİ, bebeklerin yatarken beslenmesi, grup halinde çocuk bakımına erken başlanması, ebeveynlerin sigara içmesi, emzirmenin olmaması veya çok kısa sürmesi ve özellikle çok sayıda çocuğun bulunduğu grup halindeki çocuk bakımında daha fazla zaman geçirilmesi ile ilişkilidir. Bu risk faktörleri, yaşamın ilk iki yılında EOKİ insidansını ve süresini artırmaktadır.
Kronik süpüratif orta kulak iltihabı
Kronik süpüratif orta kulak iltihabı (KSOKİ) orta kulak ve mastoid boşluğun kronik iltihabıdır ve en az 6 hafta boyunca delikli kulak zarı yoluyla orta kulaktan akıntı ile karakterizedir. KSOKİ, akut orta kulak iltihabına yol açan bir üst solunum yolu enfeksiyonunu takiben ortaya çıkar. Bu, mukozal (orta kulak) ödem, ülserasyon ve perforasyona neden olan uzun süreli bir enflamatuar yanıta ilerler. Orta kulak, bu ülserasyonu granülasyon dokusu üretimi ve polip oluşumu ile çözmeye çalışır. Bu durum, akıntının artmasına ve iltihabın durdurulamamasına ve sıklıkla kolesteatomla da ilişkili olan KSOKİ'nin gelişmesine yol açabilir. Kulağın dışına akacak kadar irin oluşabilir (otore) veya irin sadece otoskop veya binoküler mikroskop ile muayenede görülebilecek kadar az olabilir. İşitme bozukluğu genellikle bu hastalığa eşlik eder. Östaki borusu işlevi zayıf olan, birden fazla akut orta kulak iltihabı atağı geçiren, kalabalık ortamlarda yaşayan ve çocuk gündüz bakım evlerine giden kişilerde KSOKİ gelişme riski artmaktadır. Yarık dudak ve damak, Down sendromu ve mikrosefali gibi kraniyofasiyal malformasyonları olanlar daha yüksek risk altındadır.
Dünya genelinde her yıl insan nüfusunun yaklaşık %11'i veya 709 milyon vaka AOKİ'den etkilenmektedir. Nüfusun yaklaşık %4,4'ünde KSOKİ gelişmektedir.
Dünya Sağlık Örgütüne göre, KSOKİ çocuklarda işitme kaybının birincil nedenidir. Tekrarlayan KSOKİ atakları geçiren yetişkinlerde kalıcı iletim tipi ve sensörinöral işitme kaybı gelişme riski daha yüksektir.
İngiltere'de çocukların %0,9'unda ve yetişkinlerin %0,5'inde KSOKİ görülmekte olup cinsiyetler arasında bir fark bulunmamaktadır. KSOKİ'nin dünya genelinde görülme sıklığı, yüksek gelirli ülkelerde nispeten düşük bir prevalansa sahipken, düşük gelirli ülkelerde prevalansın üç kata kadar çıkabildiği dramatik farklılıklar göstermektedir. Her yıl dünya çapında 21.000 kişi KSOKİ komplikasyonları nedeniyle hayatını kaybetmektedir.
Yapışkan orta kulak iltihabı
Yapışkan orta kulak iltihabı, ince bir retrakte olmuş kulak zarının orta kulak boşluğuna emilmesi ve kemikçiklere ve orta kulaktaki diğer kemiklere yapışması ile oluşur.
Akut orta kulak iltihabı
Akut orta kulak iltihabı, miringitis bülloza
İnfluenza ile miringitis bülloza
Kronik orta kulak iltihabı (orta kulak iltihabı kronika mesotympanalis)
Orta kulak iltihabı kronika mesotympanalis
Orta kulak iltihabı kronika mesotympanalis
Orta kulak iltihabı kronika mesotympanalis
Korunma
AOKİ, anne sütüyle beslenen bebeklerde mama ile beslenen bebeklere kıyasla çok daha az görülür ve en yüksek koruma, yaşamın ilk altı ayı boyunca sadece anne sütüyle beslenmeyle (mama kullanılmaması) ilişkilidir. Daha uzun süreli emzirme, daha uzun süreli koruyucu etki ile ilişkilidir.
Erken bebeklik döneminde yapılan pnömokok konjugat aşıları (PKV) sağlıklı bebeklerde akut orta kulak iltihabı riskini azaltmaktadır. PKV tüm çocuklar için önerilmektedir ve yaygın olarak uygulanması halinde PKV'nin halk sağlığı açısından önemli bir faydası olacaktır. Çocuklarda influenza aşısının 6 ay boyunca AOKİ oranlarını %4 ve antibiyotik kullanımını %11 oranında azalttığı görülmüştür. Ancak aşı, ateş ve burun akıntısı gibi yan etkilerin artmasına neden olmuştur. AOKİ'deki küçük azalma, sadece bu amaç için her yıl grip aşısı yapılmasının yan etkilerini ve rahatsızlığını haklı çıkarmayabilir. PKV, yüksek riskli bebeklere veya daha önce orta kulak iltihabı geçirmiş daha büyük çocuklara verildiğinde orta kulak iltihabı riskini azaltmıyor gibi görünmektedir.
Mevsim, alerjiye yatkınlık ve büyük kardeşlerin varlığı gibi risk faktörlerinin tekrarlayan orta kulak iltihabı ve kalıcı orta kulak efüzyonlarının (OKE) belirleyicileri olduğu bilinmektedir. Tekrarlama öyküsü, çevresel olarak tütün dumanına maruz kalma, kreşe gitme ve anne sütü ile beslenmeme, artmış OKE gelişimi, tekrarlama ve kalıcı OKE riski ile ilişkilendirilmiştir. Emzik kullanımı daha sık AOKİ atakları ile ilişkilendirilmiştir.
Uzun süreli antibiyotikler, tedavi sırasında enfeksiyon oranlarını azaltırken, işitme kaybı gibi uzun vadeli sonuçlar üzerinde bilinmeyen bir etkiye sahiptir. Bu önleme yöntemi, antibiyotiğe dirençli otitik bakterilerin ortaya çıkmasıyla ilişkilendirilmiştir. Bu nedenle tavsiye edilmemektedir.
Şeker ikamesi ksilitolün kreşe gidenlerde enfeksiyon oranlarını azaltabileceğine dair orta düzeyde kanıt vardır.
Kanıtlar, belki marasmus gibi ciddi beslenme bozukluğu olanlar dışında, otit oranlarını azaltmak için çinko takviyesini desteklememektedir.
Probiyotikler çocuklarda akut orta kulak iltihabını önlediğine dair kanıt göstermemektedir.
Tedavi
Oral ve topikal ağrı kesiciler orta kulak iltihabının neden olduğu ağrıyı tedavi etmek için etkilidir. Oral ilaçlar arasında ibuprofen, parasetamol (asetaminofen) ve opiatlar bulunur. Tekli ajanlara kıyasla kombinasyon için kanıtlar eksiktir. Etkili olduğu gösterilen topikal ajanlar arasında antipirin ve benzokain kulak damlaları bulunmaktadır. Nazal veya oral dekonjestanlar ve antihistaminikler, fayda eksikliği ve yan etkilerle ilgili endişeler nedeniyle önerilmemektedir. Çocuklarda kulak ağrısı vakalarının yarısı tedavi olmaksızın üç gün içinde, %90'ı ise yedi veya sekiz gün içinde düzelmektedir. Steroid kullanımı akut orta kulak iltihabı için kanıtlarla desteklenmemektedir.
Antibiyotikler
Akut orta kulak iltihabı için antibiyotik kullanmadan önce fayda ve zararları tartmak önemlidir. Akut atakların %82'sinden fazlası tedavi edilmeden düzeldiğinden, bir kulak ağrısı vakasını önlemek için yaklaşık 20 çocuğun, bir perforasyonu önlemek için 33 çocuğun ve bir karşı taraf kulak enfeksiyonunu önlemek için 11 çocuğun tedavi edilmesi gerekir. Antibiyotiklerle tedavi edilen her 14 çocuktan birinde kusma, ishal ya da kızarıklık görülür. Ağrı mevcutsa ağrı kesici ilaçlar kullanılabilir. Efüzyonlu orta kulak iltihabını tedavi etmek için ameliyat olması gereken kişilerde, önleyici antibiyotikler ameliyat sonrası komplikasyon riskini azaltmaya yardımcı olmayabilir.
Yirmi dört aylıktan küçük bebeklerde iki taraflı akut orta kulak iltihabı için antibiyotiklerin faydalarının zararlarından daha ağır bastığına dair kanıtlar mevcuttur. 2015 yılında yapılan bir Cochrane incelemesi, şiddetli olmayan akut orta kulak iltihabı olan altı aydan büyük çocuklar için tercih edilen yaklaşımın dikkatli bekleme olduğu sonucuna varmıştır.
| Özet | |||
|---|---|---|---|
| Sonuç | Kelimelerle bulgular | Sayılarla bulgular | Kanıt kalitesi |
| Ağrı | |||
| 24. saatte ağrı | Antibiyotikler, çocuklarda akut orta kulak iltihabı için plasebo ile karşılaştırıldığında sonucun görülme olasılığında çok az azalmaya neden olur veya hiç azalma olmaz. Veriler yüksek kaliteli kanıtlara dayanmaktadır. | GR 0,89 (0,78 - 1,01) | Çok |
| 2 ile 3 gün arasında ağrı | Antibiyotikler, çocuklarda akut orta kulak iltihabı için plasebo ile karşılaştırıldığında sonucun görülme olasılığını hafifçe azaltır. Veriler yüksek kaliteli kanıtlara dayanmaktadır. | GR 0,70 (0,57 - 0,86) | Çok |
| 4 ile 7 gün arasında ağrı | Antibiyotikler, çocuklarda akut orta kulak iltihabı için plasebo ile karşılaştırıldığında sonucun görülme olasılığını hafifçe azaltır. Veriler yüksek kaliteli kanıtlara dayanmaktadır. | GR 0,76 (0,63 - 0,91) | Çok |
| 10 ile 12 gün arasında ağrı | Antibiyotikler, çocuklarda akut otitis media için plasebo ile karşılaştırıldığında muhtemelen sonucun görülme olasılığını azaltır. Veriler orta kalitede kanıtlara dayanmaktadır. | GR 0,33 (0,17 - 0,66) | Orta |
| Anormal timpanometri | |||
| 2 ile 4 hafta arası | Antibiyotikler, çocuklarda akut orta kulak iltihabı için plasebo ile karşılaştırıldığında sonucun görülme olasılığını hafifçe azaltır. Veriler yüksek kaliteli kanıtlara dayanmaktadır. | GR 0,82 (0,74 - 0,90) | Çok |
| 3 ay | Antibiyotikler, çocuklarda akut orta kulak iltihabı için plasebo ile karşılaştırıldığında sonucun görülme olasılığında çok az azalmaya neden olur veya hiç azalma olmaz. Veriler yüksek kaliteli kanıtlara dayanmaktadır. | GR 0,97 (0,76 - 1,24) | Çok |
| Kusma | |||
| İshal veya döküntü | Antibiyotikler, çocuklarda akut orta kulak iltihabı için plasebo ile karşılaştırıldığında sonucun görülme olasılığını hafifçe artırmaktadır. Veriler yüksek kaliteli kanıtlara dayanmaktadır. | GR 1,38 (1,19 - 1,59) | Çok |
Akut orta kulak iltihabı olan 6 aylıktan büyük çocukların çoğu antibiyotik tedavisinden fayda görmez. Antibiyotik kullanılacaksa, geniş spektrumlu antibiyotikler daha fazla yan etkiyle ilişkili olabileceğinden, genellikle amoksisilin gibi dar spektrumlu bir antibiyotik önerilir.Direnç varsa veya son 30 gün içinde amoksisilin kullanılmışsa amoksisilin-klavulanat veya başka bir penisilin türevi artı beta laktamaz inhibitörü önerilir. Amoksisilini günde bir kez almak, günde iki veya üç kez almak kadar etkili olabilir. 7 günden az antibiyotik kullanımının yan etkileri daha azken, yedi günden fazla antibiyotik kullanımının daha etkili olduğu görülmektedir. Eğer 2-3 günlük tedaviden sonra herhangi bir iyileşme görülmezse tedavide bir değişiklik düşünülebilir.Azitromisin, yüksek doz amoksisilin veya amoksisilin/klavulanattan daha az yan etkiye sahip gibi görünmektedir.
Timpanostomi tüpü
Timpanostomi tüpleri ("grommet" olarak da adlandırılır), 6 ay içinde üç veya daha fazla akut orta kulak iltihabı atağı veya bir yıl içinde dört veya daha fazla atak geçiren ve önceki 6 ay içinde en az bir atak veya daha fazla atak geçiren çocuklara önerilir. Tekrarlayan akut orta kulak iltihabı (AOKİ) olan ve tüp takılan çocukların daha sonraki AOKİ ataklarının sayısında mütevazı bir iyileşme olduğuna dair geçici kanıtlar vardır (altı ayda yaklaşık bir daha az atak ve tüplerin takılmasından sonraki 12 ayda daha az iyileşme). Kanıtlar, uzun vadeli işitme veya dil gelişimi üzerinde bir etkiyi desteklememektedir. Timpanostomi tüpüne sahip olmanın yaygın bir komplikasyonu, kulaktan akıntı anlamına gelen otore'dir. Çocuklara gromet takıldıktan sonra kalıcı timpanik membran perforasyonu riski düşük olabilir. Grommetlerin bir antibiyotik küründen daha etkili olup olmadığı hala belirsizdir.
Oral antibiyotikler komplike olmayan akut timpanostomi tüpü otoresini tedavi etmek için kullanılmamalıdır. Bu duruma neden olan bakteriler için yeterli değildirler ve fırsatçı enfeksiyon riskinin artması gibi yan etkileri vardır. Buna karşın, topikal antibiyotik kulak damlaları yararlıdır.
Efüzyonlu orta kulak iltihabı
Tedavi kararı genellikle odyometri, timpanogram, temporal kemik BT ve MRI gibi ek testlerle birlikte fizik muayene ve laboratuvar teşhisinin bir kombinasyonundan sonra verilir. Dekonjestanlar, glukokortikoidler ve topikal antibiyotikler genellikle mastoid efüzyonun enfeksiyöz olmayan veya seröz nedenleri için tedavi olarak etkili değildir. Ayrıca, AOKİ'li çocuklarda antihistaminiklerin ve dekonjestanların kullanılmaması önerilir. Daha az şiddetli vakalarda veya önemli işitme bozukluğu olmayanlarda, efüzyon kendiliğinden veya otoinflasyon gibi daha konservatif önlemlerle çözülebilir. Daha ciddi vakalarda, AOKİ'li çocuklarda orta kulak efüzyonunun çözülmesi açısından önemli bir fayda sağladığı görüldüğünden, muhtemelen adjuvan adenoidektomi ile birlikte timpanostomi tüpleri yerleştirilebilir.
Kronik süpüratif orta kulak iltihabı
Topikal antibiyotiklerin faydası 2020 itibarıyla belirsizdir. Bazı kanıtlar, topikal antibiyotiklerin tek başına veya ağızdan antibiyotiklerle birlikte yararlı olabileceğini düşündürmektedir. Antiseptiklerin etkisi belirsizdir. Topikal antibiyotikler (kinolonlar) kulak akıntısını gidermede muhtemelen antiseptiklerden daha iyidir.
Alternatif tıp
Tamamlayıcı ve alternatif tıp, efüzyonlu orta kulak iltihabı için önerilmemektedir çünkü fayda sağladığına dair kanıt yoktur.Homeopatik tedavilerin çocuklarla yapılan bir çalışmada akut orta kulak iltihabı için etkili olduğu kanıtlanmamıştır. Galbreath tekniği adı verilen bir osteopatik manipülasyon tekniği bir randomize kontrollü klinik çalışmada değerlendirilmiştir; bir hakem umut verici olduğu sonucuna varmıştır, ancak 2010 tarihli bir kanıt raporu kanıtları yetersiz bulmuştur.
Sonuçlar
|
veri yok
< 10
10–14
14–18
18–22
22–26
26–30 |
30–34
34–38
38–42
42–46
46–50
> 50 |
Akut orta kulak iltihabının komplikasyonları arasında kulak zarının delinmesi, kulak arkasındaki mastoid boşluğun enfeksiyonu (mastoidit) ve daha nadiren bakteriyel menenjit, beyin apsesi veya dural sinüs trombozu gibi intrakraniyal komplikasyonlar görülebilir. Her yıl 21.000 kişinin orta kulak iltihabı komplikasyonları nedeniyle öldüğü tahmin edilmektedir.
Zar yırtılması
Şiddetli veya tedavi edilmemiş vakalarda, kulak zarı delinebilir ve orta kulak boşluğundaki irinin kulak kanalına akmasına izin verebilir. Yeterli miktarda varsa bu drenaj belirgin olabilir. Kulak zarının delinmesi oldukça ağrılı ve travmatik bir sürece işaret etse de neredeyse her zaman basınç ve ağrıda dramatik bir rahatlama ile ilişkilendirilir. Sağlıklı bir kişide görülen basit bir akut orta kulak iltihabı vakasında, vücudun savunma mekanizmaları enfeksiyonu muhtemelen çözer ve kulak zarı neredeyse her zaman iyileşir. Analjeziklerin kulak ağrısını kontrol altına alamadığı şiddetli akut orta kulak iltihabı için bir seçenek, kulak ağrısını hafifletmek ve etken organizma(lar)ı tanımlamak için timpanosentez, yani timpanik membrandan iğne aspirasyonu yapmaktır.
İşitme kaybı
Tekrarlayan akut orta kulak iltihabı atakları olan ve efüzyonlu orta kulak iltihabı veya kronik süpüratif orta kulak iltihabı olan çocuklarda iletim tipi ve sensörinöral işitme kaybı gelişme riski daha yüksektir. Küresel olarak yaklaşık 141 milyon kişi orta kulak iltihabına bağlı hafif işitme kaybına sahiptir (nüfusun %2,1'i). Bu durum erkeklerde (%2,3) kadınlardan (%1,8) daha yaygındır.
Bu işitme kaybı esas olarak orta kulaktaki sıvıdan veya kulak zarının yırtılmasından kaynaklanır. Orta kulak iltihabının uzun sürmesi kemikçik komplikasyonları ile ilişkilidir ve kalıcı timpanik membran perforasyonu ile birlikte hastalığın ciddiyetine ve işitme kaybına katkıda bulunur. Orta kulakta bir kolesteatom veya granülasyon dokusu mevcut olduğunda, işitme kaybı ve kemikçik yıkımının derecesi daha da artar.
Orta kulak iltihabından kaynaklanan iletim tipi işitme kaybı dönemleri, çocuklarda konuşma gelişimi üzerinde zararlı bir etkiye sahip olabilir. Bazı çalışmalar orta kulak iltihabını öğrenme sorunları, dikkat bozuklukları ve sosyal uyum sorunları ile ilişkilendirmiştir. Ayrıca, orta kulak iltihabı olan bireylerde normal işiten bireylere kıyasla daha fazla depresyon/anksiyete ile ilgili bozukluk olduğu gösterilmiştir. Enfeksiyonlar iyileştikten ve işitme eşikleri normale döndükten sonra, çocukluk çağı orta kulak iltihabı orta kulakta ve kokleada hala küçük ve geri dönüşü olmayan hasara neden olabilir. Efüzyonlu orta kulak iltihabı için 4 yaşın altındaki tüm çocukların taranmasının önemi konusunda daha fazla araştırma yapılması gerekmektedir.
Epidemiyoloji
Akut orta kulak iltihabı çocukluk çağında çok yaygındır. ABD'de beş yaşın altındaki çocuklarda tıbbi bakımın sağlandığı en yaygın durumdur. Akut orta kulak iltihabı her yıl insanların %11'ini (709 milyon vaka) etkilemektedir ve bunun yarısı beş yaşın altındakilerde görülmektedir. Kronik süpüratif orta kulak iltihabı ise bu vakaların yaklaşık %5'ini veya 31 milyonunu etkilemekte ve vakaların %22,6'sı her yıl beş yaşın altında görülmektedir. Orta kulak iltihabı 1990 yılında 4900 ölümle sonuçlanırken 2013 yılında 2400 ölüme yol açmıştır.
Etimoloji
Otitis media terimi, Grekçe "kulak iltihabı" anlamına gelen otitis ve Latince "orta" anlamına gelen media sözcüklerinden oluşmaktadır.
Dış bağlantılar
- Neff MJ (June 2004). "AAP, AAFP, AAO-HNS release guideline on diagnosis and management of otitis media with effusion". American Family Physician. 69 (12): 2929-31. PMID 15222658. 15 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2023.
| Sınıflandırma | |
|---|---|
| Dış kaynaklar |
