Etorfin

Etorfin
Sistematik (IUPAC) adı
(5α,6β,14β,18R)-18-[(2R)-2-Hydroxy-2-pentanyl]-6-methoxy-17-methyl-7,8-didehydro-18,19-dihydro-4,5-epoxy-6,14-ethenomorphinan-3-ol
Kimlik belirteçleri
CAS numarası	14521-96-1
ATC kodu	{{|N02|AE90}}, ...
PubChem	644209
DrugBank	DB01497
Kimyasal özellikler
Kimyasal formül	C25H33NO4
Moleküler ağırlık	411.53 g/mol g/mol
SMILES	search in eMolecules, PubChem
g t d

Etorfin (M99) morfinin 1.000-3.000 katı analjezik etkiye sahip yarı sentetik bir opioiddir. İlk olarak 1960 yılında oripavinden elde edilmiştir. Oripavin genellikle haşhaş özünden ziyade akraba bitkiler olan Papaver orientale ve Papaver bracteatum'da bulunur. Etorfin daha sonra 1963 yılında Gorgie, Edinburgh'de bulunan MacFarlan Smith isimli araştırma şirketinde, Kenneth Bentley'in yürürlüğündeki bir araştırma grubu tarafından tekrar üretilmiştir. Ayrıca tebainden de üretilebilir.

Veterinerlikte kullanımı

Etorfin yasal olarak sadece veterinerlikte kullanılabilir ve kesinlikle hukuki olarak müdahale edilir. Genellikle filleri ve diğer büyük memelileri hareketsizleştirmek için kullanılır. Diprenorfin (Revivon), bir opioid reseptör antagonistidir ve etorfine oranlanarak (1.3 katı kadar) etkileri tersine çevirebilir. Veterinerlikte kullanılan güçtü etorfin insanlar için ölümcüldür. Bu nedenle veterinerlere gönderilen paketler etorfinle beraber her zaman insan panzehiri içerir.

İnsanlarda panzehir genellikle diprenorfinden ziyade naloksondur ve yanlışlıkla insanların maruz kalması durumunda hemen uygulayabilmek için daima etorfinden önce hazırlanır. Şablon:LD50 insanlarda 30 μg'dır, bu da panzehirin yani diprenorfin ya da naloksonun ilaçla eşit dozda bulundurulmasını gerekli kılar.

Temel avantajlarından biri çalışma hızı ve daha da önemlisi diprenorfin'in etkiyi tersine çevirme hızıdır. Şiddetli kardiyopulmoner depresyon gibi sık karşılaşılan yan etkiler, etorfinin genel olarak veterinerlik kullanımında gözden düşmesine sebep olmuştur. Ancak, hem etorfinin hem de panzehri olan diprenorfinin güçlü etkisi, hızlı aksiyonla birleşince fil ya da gergedan gibi büyük memelilerin yakalanmasında hem hızlı başlangıç hem hızlı iyileşme çok önemli olduğu için kendine yer edinmiştir. Etorfinin güçlü etkisi, gerekli olan etorfinin büyük vahşi memelilere fırlatılabilir şırınga (dart) ile uygulanabilmesini sağlar.

Büyük Hayvan İmmobilonu, etorfin ve asepromazin maleat kombinasyonudur. Bir etorfin panzehiri olan Büyük Hayvan Revivonu temel olarak hayvanlar için diprenorfin ve insana özgü nalokson-tabanlı panzehir içerir ve etorfinden önce hazırlanmalıdır. 5–15 mg dozu bir Afrika filini hareketsiz bırakmak için yeterlidir ve 2–4 mg dozu bir siyah gergedanı hareketsiz bırakmak için yeterlidir.

Farmakoloji

Etorfin son derece güçlü, seçici olmayan μ-, δ- ve κ-opioid reseptörlerinin tam agonistidir.  Ayrıca nosiseptin reseptörlerine karşı nispeten zayıf afiniteleri vardır. Etorfinin insanlarda 30 µg'ı LD50'dir.

Yasal durumu

Hong Kong'da etorfin, "Hong Kong Tehlikeli Uyuşturucular Yönetmeliği" 134. bölümde liste I'de düzenlenmiştir. Yasal olarak yalnızca sağlık profesyonelleri tarafından ve üniversite araştırmaları amacıyla kullanılabilir. Reçete ile eczacılar tarafından verilebilir. Reçetesiz olarak bu maddeyi temin eden herkes 10.000$ (HKD) para cezası ödemek zorundadır. Maddenin üretimi veya kaçakçılığının cezası $5.000.000 (HKD) para cezası ve ömür boyu hapistir. Maddenin tüketim amacıyla Sağlık Bakanlığı lisansı olmaksızın bulundurulması yasaktır ve cezası 1.000.000$ (HKD) para cezası ve/veya 7 yıl hapis cezasıdır.

Hollanda'da, etorfin Afyon Hukuğu'nda liste I uyuşturucularda bulunur. Kullanımı sadece hayvanat bahçelerinde, büyük hayvanların hareketsiz bırakılmaları amacıyla veterinerlik kullanımıyla sınırlıdır.

ABD'de, etorfin 9056 ACSCN koduyla liste I'dedir. Bununla birlikle hidroklorür tuzu 9059 ACSCN koduyla liste II'de yer almaktadır. Her ikisi için de 2013 yıllık toplam üretim kotası sıfırdı, tahmini olarak veterinerlik için gereken hidroklorür tuzları Almanya ve/veya İngiltere'den ithal edilmiştir.

Birleşik Krallıkta Uyuşturucuların Kötüye Kullanımı Yasası 1971 altında, etorfin Sınıf A maddesi olarak kontrol edilmektedir.

Ayrıca bakınız

• 6,14-Endoetenotetrahidrooripavin - Etorfin sınıfının ait olduğu tüm Bentley bileşiği opioidlerinin merkez çekirdeği
• Dihidroetorfine – Çin'de insan kullanımı için opioid ağrı kesici olarak kullanılan, etorfinin yakın bir analoğu
• Thienorfine

Dış bağlantılar

• Opioids.com 1 Mart 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. etorfin sayfası
• Ayın Molekülü: Etorfin 1 Mart 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.