| Ani Bebek Ölümü Sendromu | |
|---|---|
| Diğer adlar |
|
| |
|
Safe to Sleep kampanyası, ABÖS riskini azaltmak için bebeklerin sırt üstü yatırılmasını teşvik etmektedir
| |
| Olağan başlangıcı | Bir ile dört aylıkken |
| Uzmanlık | |
| Nedenleri | Bilinmiyor |
| Risk faktörü |
|
| Tanı |
|
| Ayırıcı tanı |
|
| Korunma | |
| Sıklık | 1000 - 10.000'de 1 |
Ani bebek ölümü sendromu (ABÖS), bir yaşından küçük bir çocuğun açıklanamayan ani ölümüdür. Teşhis, kapsamlı bir otopsi ve ayrıntılı bir olay yeri incelemesinden sonra bile ölümün açıklanamamış olmasını gerektirir. ABÖS genellikle uyku sırasında meydana gelir. Tipik olarak ölüm gece yarısı ile sabah 9.00 saatleri arasında gerçekleşir. Genellikle gürültü veya boğuşma izi yoktur. ABÖS, Batı ülkelerinde bebek ölümlerinin önde gelen nedeni olmaya devam etmekte ve tüm doğum sonrası ölümlerin yarısına katkıda bulunmaktadır.
ABÖS'ün kesin nedeni bilinmemektedir. Altta yatan belirli bir yatkınlık, gelişimde belirli bir zaman ve çevresel bir stres faktörü dahil olmak üzere faktörlerin bir kombinasyonunun gerekliliği öne sürülmüştür. Bu çevresel stres faktörleri arasında yüzüstü veya yan yatma, aşırı ısınma ve tütün dumanına maruz kalma sayılabilir.Yatak paylaşımı (birlikte uyuma olarak da bilinir) veya yumuşak nesneler nedeniyle kazara boğulma da rol oynayabilir. Bir başka risk faktörü de 39. gebelik haftasından önce doğmaktır. ABÖS, ani ve beklenmedik bebek ölümlerinin (ABBÖ) yaklaşık %80'ini oluşturmaktadır. Vakaların diğer %20'si genellikle enfeksiyonlar, genetik bozukluklar ve kalp sorunlarından kaynaklanmaktadır. Kasıtlı boğulma şeklindeki çocuk istismarı ABÖS olarak yanlış teşhis edilebilse de bunun ani ölüm vakalarının %5'inden azını oluşturduğuna inanılmaktadır.
ABÖS riskini azaltmanın en etkili yöntemi, bir yaşından küçük bir çocuğu sırt üstü uyutmaktır. Diğer önlemler arasında bakıcılardan ayrı ancak bakıcılara yakın sert bir yatak, gevşek yatak takımı olmaması, nispeten serin bir uyku ortamı, emzik kullanımı ve tütün dumanına maruz kalmaktan kaçınmak yer alır.Emzirme ve bağışıklama da önleyici olabilir. Yararlı olduğu gösterilmemiş önlemler arasında konumlandırma cihazları ve bebek telsizleri yer almaktadır. Vantilatör kullanımı için kanıtlar yeterli değildir. ABÖS'ten etkilenen aileler için yas desteği önemlidir, çünkü bebeğin ölümü ani, tanıksız ve genellikle bir soruşturma ile ilişkilidir.
ABÖS oranları gelişmiş ülkelerde binde bir ile on binde bir arasında yaklaşık on kat değişmektedir. Küresel olarak, 1990'da 22.000 olan ölüm sayısı 2015'te yaklaşık 19.200'e düşmüştür. ABÖS, 2011 yılında Amerika Birleşik Devletleri'nde bir yaşından küçük çocuklarda üçüncü önde gelen ölüm nedeniydi. Bir ay ile bir yaş arasındaki ölümlerin en yaygın nedenidir. Vakaların yaklaşık %90'ı altı aylıktan önce gerçekleşir ve en sık iki ay ile dört ay arasında görülür. Erkek çocuklarda kız çocuklardan daha yaygındır. "Güvenli uyku" kampanyalarının yürütüldüğü bölgelerde ABÖS oranları %80'e varan oranlarda azalmıştır.
Tanım
Bu sendrom sadece bir yaşın altındaki bebekler için geçerlidir. ABÖS bir dışlama tanısıdır ve yalnızca bir bebeğin ölümünün ani ve beklenmedik olduğu ve yeterli bir postmortem inceleme yapıldıktan sonra açıklanamadığı durumlarda uygulanmalıdır:
- bir otopsi (mümkünse deneyimli bir pediatrik patolog tarafından);
- ölüm yerinin ve ölüm koşullarının araştırılması; ve
- bebeğin ve ailenin tıbbi geçmişinin araştırılması.
Soruşturma sonucunda, bu bebek ölümlerinin bazılarının boğulma, hipertermi veya hipotermi, ihmal veya tanımlanmış başka bir nedenden kaynaklandığı tespit edilmiştir.
Avustralya ve Yeni Zelanda, profesyonel, bilimsel ve adli açıklık için bebeklik döneminde ani beklenmedik ölüm (BDABÖ) kavramına geçti.
BDABÖ terimi artık ani bebek ölümü sendromu (ABÖS) yerine sıklıkla kullanılmaktadır çünkü bazı adli tabipler daha önce ABÖS olduğu düşünülen bir ölüm için 'belirlenmemiş' terimini kullanmayı tercih etmektedirler. Bu değişiklik ölüm verilerinde tanısal kaymaya neden olmaktadır.
Buna ek olarak, ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri bu tür ölümlerin ani beklenmedik bebek ölümleri (ABBÖ) olarak adlandırılmasını ve ABÖS'ün ABBÖ'nün bir alt kümesi olduğunu öne sürdü.
Yaş
ABÖS'ün dört parametreli log-normal bir yaş dağılımı vardır. Travma dışı bebek ölümlerinin neredeyse tüm diğer nedenleri için riskin en yüksek olduğu zamandır.
Tanım gereği, ABÖS ölümleri bir yaşın altında meydana gelir ve en yüksek insidans bebek iki ile dört aylıkken görülür. Bu kritik bir dönem olarak kabul edilir çünkü bebeğin kendisini uykudan uyandırma yeteneği henüz olgunlaşmamıştır.
Risk faktörleri
ABÖS'ün kesin nedeni bilinmemektedir. Çalışmalar, bebekleri karın üstü yatırmak gibi ABÖS için risk faktörlerini tanımlamış olsa da sendromun biyolojik süreci veya potansiyel nedenleri çok az anlaşılmıştır. ABÖS'ten kaynaklanan ölümlerin tek bir nedene değil, birden fazla risk faktörüne bağlı olması muhtemeldir. ABÖS'ün sıklığı anne eğitimi, ırk veya etnik köken veya yoksulluk gibi sosyal, ekonomik veya kültürel faktörlerden etkileniyor gibi görünmektedir. ABÖS'ün, altta yatan biyolojik bir kırılganlığı olan ve kritik bir gelişim çağında bulunan bir bebeğin dışarıdan gelen bir tetikleyiciye maruz kalmasıyla meydana geldiğine inanılmaktadır. Aşağıdaki risk faktörleri genellikle ya altta yatan biyolojik kırılganlığa katkıda bulunur ya da harici bir tetikleyiciyi temsil eder:
Tütün dumanı
Hamilelik sırasında sigara içen annelerin bebeklerinde ABÖS oranı daha yüksektir. Hiç sigara içmeyenler ile günde bir sigara içenler arasında risk ortalama olarak iki katına çıkmaktadır. Amerika Birleşik Devletleri'ndeki ABÖS vakalarının yaklaşık %22'si annenin sigara içmesiyle ilişkilidir. ABÖS, bebekteki nikotin ve türevlerinin seviyeleri ile ilişkilidir. Nikotin ve türevleri nörogelişimde değişikliklere neden olur.
Uyku
Bir bebeğin sırt üstü yerine karın üzeri veya yan yatırılarak uyutulması ABÖS riskini artırır. Bu risk artışı en fazla iki ile üç aylıkken görülür. Yüksek veya düşük oda sıcaklığı da riski artırır; aşırı yataklama, giysi, yumuşak uyku yüzeyleri ve yatakta peluş oyuncaklar da riski artırır.
Yatağın ebeveynler veya kardeşlerle paylaşılması ABÖS riskini artırır. Bu risk yaşamın ilk üç ayında, yatağın yumuşak olduğu zamanlarda, bir veya daha fazla kişi bebeğin yatağını paylaştığında, özellikle de yatak partnerleri uyuşturucu veya alkol kullanıyorsa ya da sigara içiyorsa en yüksek seviyededir. Bununla birlikte, sigara veya uyuşturucu kullanmayan ebeveynlerde bile risk devam etmektedir.Amerikan Pediatri Akademisi bu nedenle "yatak paylaşımı olmadan oda paylaşımını" tavsiye etmekte ve böyle bir düzenlemenin ABÖS riskini %50'ye kadar azaltabileceğini belirtmektedir. Ayrıca akademi, yatak paylaşımını "güvenli" hale getirmek için pazarlanan "yatak içi birlikte uyuyucular" gibi cihazlara karşı tavsiyelerde bulunmuştur.
Tek başına uyumanın aksine oda paylaşımının ABÖS riskini azalttığı bilinmektedir.
Emzirme
Emzirme daha düşük ABÖS riski ile ilişkilidir. Başka herhangi bir risk faktörü olmaksızın emziren annelerin bebekle birlikte uyumasının ABÖS riskini artırıp artırmadığı net değildir.
Hamilelik ve bebek faktörleri
ABÖS oranları anne yaşı arttıkça azalmaktadır ve en büyük risk genç annelerdedir. Gecikmiş veya yetersiz doğum öncesi bakım da riski artırmaktadır. Düşük doğum ağırlığı önemli bir risk faktörüdür. Amerika Birleşik Devletleri'nde 1995-1998 yılları arasında 1000-1499 g ağırlığındaki bebekler için ABÖS ölüm oranı 2,89/1000 iken, 3500-3999 g doğum ağırlığı için bu oran sadece 0,51/1000'dir.Erken doğum ABÖS ölüm riskini yaklaşık dört kat artırmaktadır. 1995-1998 yılları arasında ABD'de 37-39. gebelik haftasındaki doğumlarda ABÖS oranı 0,73/1000 iken 28-31. gebelik haftasındaki doğumlarda ABÖS oranı 2,39/1000'dir.
Anemi de ABÖS ile ilişkilendirilmiştir (ancak, aşağıdaki epidemiyolojik özellikler listesindeki 6. maddeye göre, aneminin derecesi otopside değerlendirilemez çünkü bir bebeğin toplam hemoglobini yalnızca yaşam sırasında ölçülebilir). ABÖS insidansı doğumda sıfırdan yükselir, iki ile dört aylıkken en yüksek seviyeye ulaşır ve bebeğin ilk yılından sonra sıfıra doğru düşer.
Genetik
ABÖS erkeklerde daha yaygın olduğu için genetik bir rol oynamaktadır. Her 1000 canlı doğumda ABÖS vakalarında erkeklerde %50'lik bir fazlalık söz konusudur. 5'lik bir erkek doğum fazlalığı oranı göz önüne alındığında, her 2 kadın vakasına karşılık 3,15 erkek ABÖS vakası, yani 0,61'lik bir erkek oranı ortaya çıkmaktadır. ABD'deki %61'lik bu değer, ortalama %57 siyah erkek ABÖS, %62,2 beyaz erkek ABÖS ve tüm diğer ırkların toplamı için %59,4'tür. Çok ırklı ebeveynlik söz konusu olduğunda, bebek ırkının keyfi olarak bir kategoriye veya diğerine atandığını unutmayın; çoğu zaman ırkı anne tarafından seçilir. ABÖS ve bebek ölümlerindeki erkek fazlalığı için X-bağlantısı hipotezi, %50 erkek fazlalığının, geçici serebral anoksiye karşı koruyucu olan 1⁄3 sıklığında meydana gelen baskın bir X-bağlantılı alel ile ilişkili olabileceğini göstermiştir. Korunmasız bir erkek 2⁄3 sıklığında ve korunmasız bir kadın 4⁄9 sıklığında ortaya çıkacaktır.
ABÖS vakalarının yaklaşık %10 ile 20'sinin, kalbin kasılmasında önemli bir rol oynayan iyon kanallarındaki kalıtsal kusurlar olan kanalopatilerden kaynaklandığı düşünülmektedir.
Dört çocuğunun ölümü nedeniyle cezaevinde bulunan Kathleen Folbigg'in davasıyla ilgili olarak Kasım 2020'de yayınlanan genetik kanıtlar, çocuklardan en az ikisinin CALM2 geninde kalp komplikasyonlarına yatkınlık yaratan genetik mutasyonlara sahip olduğunu gösterdi.
Alkol
Ebeveynlerin alkol alması ABÖS ile bağlantılıdır. Bir çalışmada, yeni yıl kutlamaları ve hafta sonları arasında pozitif bir korelasyon bulundu. Bir başka çalışmada ise alkol kullanım bozukluğunun riskin iki katından fazla artmasıyla bağlantılı olduğu bulundu.
Diğer
2022 yılında yapılan bir çalışma, ABÖS'ten ölen bebeklerin doğumdan kısa bir süre sonra beynin uyarılma yolunda yer alan bir enzim olan bütirilkolinesterazın spesifik aktivitesinin önemli ölçüde düşük olduğunu ortaya koymuştur. Bu, potansiyel otonomik kolinerjik disfonksiyonu olan ve ABÖS için yüksek risk taşıyan bebekleri tanımlamak için bir biyobelirteç görevi görebilir.
ABÖS soğuk hava ile ilişkilendirilmiş olup, bu ilişkinin aşırı kundaklama ve dolayısıyla aşırı ısınmadan kaynaklandığı düşünülmektedir. Prematüre bebekler, muhtemelen kardiyovasküler sistemi otomatik olarak kontrol etme yeteneğinin gelişmemiş olması nedeniyle dört kat daha fazla ABÖS riski altındadır.
1998 tarihli bir rapor, PVC ve diğer bebek yatağı malzemelerinde yangın geciktirici olarak kullanılan antimon ve fosfor içeren bileşiklerin ABÖS'e neden olmadığını ortaya koydu. Raporda ayrıca şiltelerdeki antimondan zehirli gaz üretilemeyeceği ve bebeklerin bu bileşiği içermeyen şiltelerde ABÖS geçirdiği belirtildi.
Bazı ABÖS vakalarının Staphylococcus aureus ve Escherichia coli enfeksiyonlarıyla ilişkili olabileceği öne sürüldü.
Tanı
Ayırıcı tanı
Genellikle teşhis edilmeyen ve ABÖS ile karıştırılabilen veya ABÖS ile birlikte görülebilen bazı durumlar şunlardır:
- Orta Zincirli Açil CoA (Koenzim A) Dehidrogenaz Yetmezliği (MCAD eksikliği)
- Bebek botulizmi;
- Uzun QT sendromu (vakaların %2'sinden azını oluşturur);
- Helicobacter pylori bakteriyel enfeksiyonları;
- Sarsılmış bebek sendromu ve diğer çocuk istismarı biçimleri;
- Bakıcının uyku sırasında çocuğun üstüne yatarak boğması
Örneğin, MCAD eksikliği olan bir bebek, ebeveynlerinin sigara içtiği aşırı sıcak bir odada kundaklanmış ve başı kapalı bir şekilde yüzüstü yatarken bulunursa "klasik ABÖS" nedeniyle ölebilir. MCAD ve Uzun QT sendromuna yatkınlığı gösteren genler bir bebeği klasik ABÖS'ten ölmekten korumaz. Bu nedenle, MCAD gibi bir duyarlılık geninin varlığı, bebeğin ya ABÖS'ten ya da MCAD eksikliğinden ölmüş olabileceği anlamına gelir. Şu anda bir patoloğun bunları birbirinden ayırt etmesi imkansızdır.
2010 yılında yapılan bir çalışmada, Kuzey Karolina'da ABÖS'ün ölüm nedeni olarak listelendiği 554 bebeğin otopsisi incelenmiş ve bu ölümlerin çoğunun kazara boğulma nedeniyle gerçekleşmiş olabileceği öne sürülmüştür. Çalışma, otopsilerin %69'unda ölüme yol açabilecek, güvenli olmayan yatak veya yetişkinlerle birlikte uyumak gibi diğer olası risk faktörlerinin de listelendiğini ortaya koydu.
Teşhisin aslında ABÖS olduğu birkaç bebek öldürme vakası ortaya çıkarıldı. Gerçekte bebek öldürme olan ABÖS ölümlerinin yüzdesine ilişkin tahminler %1'den az ile vakaların %5'ine kadar değişmektedir.
Bazıları aynı ailede iki ABÖS ölümünün meydana gelme riskini hafife aldılar. Kraliyet İstatistik Derneği, Birleşik Krallık'ta görülen ve daha sonra mahkumiyet kararının bozulduğu bir davada uzman ifadesini çürüten bir basın açıklaması yayınladı.
Korunma
ABÖS'ün önlenmesinde uyku pozisyonunun sırtüstü olarak değiştirilmesi, emzirme, sert yatak kullanımı, bebeğin aşılanması ve emzik kullanımı gibi bir dizi önlemin etkili olduğu bulundu. Elektronik telsiz kullanımının önleyici bir strateji olarak yararlı olduğu görülmedi. Vantilatörlerin ABÖS riski üzerindeki etkisi, bu konuda herhangi bir tavsiyede bulunmak için yeterince iyi araştırılmadı. Kundaklama ile ilgili kanıtlar ABÖS açısından belirsizdir. 2016 yılında yapılan bir incelemede, kundaklamanın özellikle uyurken karın üstü veya yan yatırılan bebekler arasında ABÖS riskini artırdığına dair geçici kanıtlar bulundu.
Yararlı olduğu gösterilmemiş önlemler arasında konumlandırma cihazları ve bebek telsizleri bulunmaktadır. Amerika Birleşik Devletleri'nde bu telsizleri satan şirketlerin tıbbi cihaz olarak FDA onayı bulunmamaktadır.
Uyku pozisyonu
Sırt üstü uyumanın ABÖS riskini azalttığı tespit edildi. Bu nedenle Amerikan Pediatri Akademisi tarafından tavsiye edilmekte ve ABD Ulusal Çocuk Sağlığı ve İnsani Gelişim Enstitüsü (NICHD) "Safe to Sleep" güvenli uyku) kampanyası tarafından en iyi uygulama olarak teşvik edilmektedir. Bu tavsiyenin yaygın olarak benimsendiği birçok ülkede ABÖS vakaları azaldı. Sırt üstü uyumak, gastroözofageal reflü hastalığı olanlarda bile boğulma riskini artırmıyor gibi görünmektedir. Bu pozisyondaki bebekler daha hafif uyuyabilir, ancak bu zararlı değildir. Ebeveynlerle aynı odayı paylaşmak ancak farklı bir yatakta uyumak ABÖS riskini yarı yarıya azaltabilir.
Emzik
Emzik kullanımının ABÖS riskini azalttığı görülmektedir,[Nicelleştirilmeli] ancak bunun nedeni belirsizdir. Amerikan Pediatri Akademisi, ABÖS'ü önlemek için emzik kullanımının makul olduğunu düşünmektedir. Yaygın bir yanlış kanı olsa da emziklerin ilk dört ayda emzirmeyi etkilemediği görülmektedir.
Yatak takımı
Ürün güvenliği uzmanları, beşikte yastık, aşırı yumuşak şilte, uyku pozisyoneri, tampon ped (beşik tamponu), doldurulmuş hayvan veya kabarık yatak takımları kullanılmamasını ve bunun yerine çocuğun sıcak giydirilmesini ve beşiğin "çıplak" tutulmasını tavsiye etmektedir.
Battaniye veya diğer giysiler bebeğin başının üzerine konulmamalıdır.
Bebeğin kolları ve başı için delikleri olan yumuşak bir torba olan "bebek uyku tulumu" veya "uyku çuvalı" kullanımı, bebeğin başını örtmeden onu ısıtan bir yatak türü olarak kullanılabilir.
Aşılama
Bebekler tipik olarak 2 ile 4 aylıkken çeşitli aşılar olurlar ve bu aşılar aynı zamanda ABÖS'ün en sık görüldüğü yaşlardır. Bu tesadüf nedeniyle, bir dizi çalışma aşıların ABÖS'ün bir nedeni olarak olası rolünü araştırdı. Bu çalışmalarda ya aşılar ile ABÖS arasında bir ilişki bulunamadı ya da aşılama sonrasında ABÖS riskinin azaldığı tespit edilmedi. 2007 yılında yapılan bir meta-analiz, aşıların ABÖS riskini yarıya indirdiğini ortaya koydu ve aşılamanın ABÖS önleme kampanyalarının bir parçası olması gerektiğini savundu.
Epidemiyoloji
Küresel olarak ABÖS, 1990 yılında 30.000 ölümle sonuçlanırken 2010 yılı itibarıyla yaklaşık 22.000 ölümle sonuçlandı. Oranlar, Hong Kong'da 1000'de 0,05'ten Amerika yerlilerinde 1000'de 6,7'ye kadar nüfusa göre önemli ölçüde değişmektedir.
ABÖS, 2005 yılında ABD'de her 1000 canlı doğumda 0,54 ölümden sorumludur. Bir aylıktan sonra sağlıklı bebeklerde önde gelen ölüm nedeni olmasına rağmen, doğumsal bozukluklardan ve kısa gebeliğe bağlı bozukluklardan çok daha az ölümden sorumludur.
ABD'de 1992 yılında 4895 olan ABÖS ölümleri 2004 yılında 2247'ye düşerek %54 azaldı. Benzer bir zaman diliminde, 1989'dan 2004'e kadar, ani bebek ölümlerinde (ABÖ) ölüm nedeni olarak ABÖS %80'den %55'e düşerek %31'lik bir azalma gösterdi. Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC) ABÖS Özel Görev Gücü Başkanı John Kattwinkel "Birçoğumuz (ABÖS) oranının önemli ölçüde azalmadığından, ancak bunun büyük bir kısmının sadece kod kayması olduğundan endişe duyuyoruz" dedi.
Irk
2013 yılında, ABD'deki ırksal ve etnik gruplar arasında ABÖS ölümlerinde kalıcı eşitsizlikler vardı. 2009 yılında, ölüm oranları Asya/Pasifik Adalıları için 100.000 canlı doğumda 20,3 ile Amerikan yerlileri/Alaska yerlileri için 100.000 canlı doğumda 119,2 arasında değişmektedir. Afrika kökenli Amerikalı bebeklerin ABÖS'e bağlı ölüm riski ABD nüfusunun geneline kıyasla %24 daha fazladır ve beyaz bebeklere kıyasla 2,5 daha fazla ABÖS vakası görülmektedir. Oranlar, farklı toplam nüfus büyüklüğüne sahip gruplar arasında daha doğru karşılaştırma yapılabilmesi için 100.000 canlı doğum başına hesaplandı.
Araştırmalar, ABÖS riskine daha doğrudan katkıda bulunan faktörlerin - anne yaşı, sigaraya maruz kalma, güvenli uyku uygulamaları vb uygulamaların ırksal ve etnik gruplara göre değiştiğini ve dolayısıyla riske maruz kalmanın da bu gruplara göre değiştiğini göstermektedir. Afro-Amerikan ailelerin eğilimli uyku düzenleriyle ilişkili risk faktörleri arasında annenin yaşı, hane halkı yoksulluk endeksi, ikamet edilen yerin kırsal/kentsel statüsü ve bebeğin yaşı yer almaktadır. Güney Karolina'da 2012 yılında tamamlanan bir çalışmaya göre, Afro-Amerikan bebeklerin %50'sinden fazlası tavsiye edilmeyen uyku pozisyonlarına yerleştirildi; bu da kültürel faktörlerin sorunlu olduğu kadar koruyucu da olabileceğini göstermektedir.
Her 1000 doğumda görülen ABÖS oranı Amerika Birleşik Devletleri'ndeki etnik gruplar arasında farklılık göstermektedir:
- Orta Amerikalılar ve Güney Amerikalılar: 0,20
- Asya/Pasifik Adalılar: 0,28
- Meksikalılar: 0,24
- Porto Rikolular: 0,53
- Beyazlar: 0,51
- Afrikalı Amerikalılar: 1,08
- Kızılderililer: 1,24
Toplum ve kültür
ABÖS oranı dünya çapında farklı kültürler ve ülkeler arasında büyük farklılıklar göstermekte olup, Asya ve Pasifik Adalı bebekler arasında ABÖS oranı en düşüktür. Bazı kanıtlar, ABÖS'ün eski bir fenomen olmadığı ve batı toplumlarında daha yaygın olarak görüldüğü hipotezini desteklemektedir.
Popüler medyadaki bebek tasvirlerinin çoğu, onları tavsiye edilmeyen uyku pozisyonlarında göstermektedir.
Konuyla ilgili yayınlar
- Ottaviani, G. (2014). Crib death – Sudden infant Death Syndrome (SIDS). Sudden infant and perinatal unexplained death: the pathologist's viewpoint. Berlin Heidelberg, Germany: Springer. ISBN 978-3-319-08346-9.
- Joan Hodgman; Toke Hoppenbrouwers (2004). SIDS. Calabasas, Calif: Monte Nido Press. ISBN 978-0-9742663-0-5.
- Lewak N (2004). "Book Review: SIDS". Arch Pediatr Adolesc Med. 158 (4): 405. doi:10.1001/archpedi.158.4.405. 17 October 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi.
Dış bağlantılar
- Curlie'de SIDS (DMOZ tabanlı)
- "Sudden Unexpected Infant Death and Sudden Infant Death Syndrome". Data and Statistics. Center for Disease Control and Prevention. 4 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2017.
| Sınıflandırma | |
|---|---|
| Dış kaynaklar |
