Engelli hakları, mevcut engel durumu nedeniyle engellilerin, engelsiz bireyler gibi eşit haklara erişiminin sağlanması için engellilere verilen pozitif ayrıcalık sağlayan haklara verilen genel ad.
Türkiye'de kanunen verilmesi zorunlu temel hizmetler
3 mayıs 2013 tarihli resmi gazete uyarınca, daha önceki bazı resmi tanımlarda geçen; özürlü, sakat veya çürük (askere uygun değildir) gibi ibareler yerine engelli ibaresinin kullanılması kanuna bağlanmıştır
Çevresel mimari erişim hakkı
Türkiye'de, belediyeler 572 sayılı kanun hükmünde kararname gereğince engellilere uygun düzenlemeleri standartlara uygun olarak yapmak zorundadır. İmar Mevzuatına ulaşılabilirlikle (fiziksel engellerin kaldırılmasıyla) ilgili hükümler eklenmiştir. Buna göre, kaldırımlar, yaya yolları, konutlar ve umumi binalar engellilerin ulaşabilirliğine uygun olarak yapılmak durumundadır.
Ulaşım hakkı
Toplu taşımada engellilere bir takım indirimler uygulanmaktadır. Belediyeler ve belediyelerin kurdukları birlik, müessese ve işletmeler otobüs benzeri karayolu üzerinden yapılan toplu taşıma araçlarında, %40 oranında engelli olduğunu belgeleyen kişiler üzerinden %30 indirim uygulamak zorundadır. Demiryolu ulaşımında %40 ve üzeri engellilere %50, %50 ve üzeri ağır engellilerden iste ücret talep edilmez. Bazı havayolu şirketleri de, engelli yolculara indirim uygulamaktadır.
Engelliler için özel araçlar
Ortopedik engelliler için araç alımlarına getirilen yasal kolaylıklar da sağlanmaktadır. Günlük ulaşımda engellinin ulaşım ihtiyacı için ithal edilen araçlardan hiçbir şekilde gümrük vergisi talep edilemez. H sınıfı sürücü belgesine sahip olan özürlüler yurt içinden aldıkları özel tertibatlı otomobillerde, katma değer vergisi indiriminden yararlanmakta ve taşıt alım vergisinden muaf tutulmaktadır. ortopedik engellilere otomobil tipi araç alımlarında engel durumuna göre aracı hareket ettirici düzenek yer alan (modifiye edilmiş) kullanıma uygun hale getirilmiş araçlardan Özel Tüketim Vergisi alınmaz.
Yıllara göre ÖTV Engelli araç limiti
%90 ve üzeri engeli olan kişiler için ÖTV indirimi uygulanmaktadır. %90 ve altı engeli olan engelliler için, engelli raporu açıklama kısmında kişinin araç kullanmasını engelleyen durumlar belirtilerek "Özel tertibatlı araç kullanabilir" ifadesi yer alması durumunda ÖTV indirim hakkı mevcuttur.
| Dönem | ÖTV İndirimi Sınırı |
| 2023 | 1.004.200 TL |
| 2022 | 450.500 TL |
| 2021 | 330.800 TL |
| 2020 | 303.200 TL |
| 2019 | 247.400 TL |
| 2018 | 200.000 TL |
| 2017 | 170.000 TL |
Engellinin eğitim ve kültür hakkı
Ortaöğretimde, işitme engelli öğrenciler meslek liselerine sınavsız yerleştirilebilmektedir. Yüksek eğitim kurumuna girmeye hak kazanan öğrenciler, valilik bünyesindeki Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı'ndan Başbakanlık Bursu ve yardımcı ders araç gereçlerin temini konusunda destek alabilir. Kredi ve Yurtlar Kurumu, %40 ve üzerinde engelli olduğunu belgeleyen öğrencilere öncelik tanır ve harç üzerinden %50 indirim yapar.Halk Eğitim Merkezleri'nde çeşitli mesleki eğitim programı alan ve %40 ve üzeri engellilerden, herhangi bir ücret alınmaz.
Devlet Tiyatroları, engellilerden ücret talep etmez. Ayrıca engelli tiyatrosu, Kültür Bakanlığı'ndan maddi destek almaktadır. Özel tiyatro ve sinemalarda da engelliler için indirim uygulanmaktadır.
Eğitim
31 Ağustos 2013 tarih ve 28751 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan "2013-2014 Eğitim-Öğretim Yılında Yükseköğretim Kurumlarında Cari Hizmet Maliyetlerine Öğrenci Katkısı Olarak Alınacak Katkı Payları Ve Öğrenim Ücretlerinin Tespitine Dair" Bakanlar Kurulu Kararında "Yükseköğretim programlarına kayıt veya kayıt yenileme sırasında 1/7/2005 tarihli ve 5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanun ve 14/1/2012 tarihli ve 28173 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Engellilik Ölçütü, Sınıflandırması ve Engellilere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik uyarınca engelli olduğuna dair raporu ilgili yükseköğretim kurumuna sunan öğrencilerin ödemesi gereken öğrenim ücreti tutarlarından, engellilik oranı kadar indirim yapılır."
Ülke genelinde, Milli Eğitim Bakanlığı zihinsel özürlü çocukların eğitim uygulamaları yönetmeliğince düzenlenen eğitilebilir zihinsel engelliler meslek okulları bulunmaktadır.
Açık öğretim ve Uzaktan öğretim programları
",, Anadolu Üniversitesi Senatosu kararı gereğince engelli oranı %40 ve daha fazla olan öğrenciler bu durumlarını engelli olduğuna dair "Sağlık Kurulu Raporu" ile belgelendirmek kaydıyla "Öğretim Gideri"ni ödemeyeceklerdir. ,," ",, Açıköğretim Fakültesine kayıt yaptıran öğrencilerden Atatürk Üniversitesi Yönetim Kurulu kararı gereğince özürlülük oranı % 40 ve daha fazla olan öğrencilerden “Açıköğretim Materyal Ücreti” alınmayacaktır."
İletişim hakkı
Özel iletişim vergileri ilgili kanunun maddesi gereği engellilerden talep edilmez bu sayede özel hizmet veren firmalar %50 ye varan indirimler yapabilmektedirler.
Türk Telekom, sabit telefonlar için %40 ve üzeri engelliler için indirimli Sosyal Tarife Paketi uygulamaktadır. Cep telefonu operatör şirketleri de %40 ve üzeri engelliler için indirimler uygulamaktadır. Sabit internet hatları için de engellilere indirim uygulanmaktadır.
İş ve istihdam
3 Ekim 2011 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan yönetmelik gereği tüm kamu kurum ve kuruluşlarına özürlü memur alımları ÖMSS (Özürlü Memur Seçme Sınavı) ve lise mezunu olamamış adaylar için kura sistemi ile atamalar yapılacak olup.ÖMSS yönetmeliği ile gelen yenilikler
- - sınav iki yılda bir yapılacak olup, sınavın geçerlilik süresi iki yıldır.
- - özürlü adayları için yaş sınırı yoktur.
- - özürlünün alacağı puanla, atama öncesi kurumun belirleyeceği 5 kişiden oluşan bir atama onay komisyonu ile engellinin başvurduğu pozisyona
engel durumunun uygun olup olmadığı değerlendirildikten sonra atama onayı olumlu veya olumsuz bir şekilde neticelendirilecektir.
| engelli açısından iş kanunu maddeleri | işveren açısından iş kanunu maddeleri |
|---|---|
| İŞ KANUNU Kanun Numarası : 4857 Özürlü ve eski hükümlü çalıştırma zorunluluğu (1) Madde 30 – (Değişik : 15/5/2008-5763/2 md.)
"İşverenler, elli veya daha fazla işçi çalıştırdıkları özel sektör işyerlerinde yüzde üç özürlü, kamu işyerlerinde ise yüzde dört özürlü ve yüzde iki eski hükümlü işçiyi meslek, beden ve ruhi durumlarına uygun işlerde çalıştırmakla yükümlüdürler. Aynı il sınırları içinde birden fazla işyeri bulunan işverenin bu kapsamda çalıştırmakla yükümlü olduğu işçi sayısı, toplam işçi sayısına göre hesaplanır.." |
İŞ KANUNU Kanun Numarası : 4857 Özürlü ve eski hükümlü çalıştırma zorunluluğu (1) Madde 30 – (Değişik : 15/5/2008-5763/2 md.)
"..kontenjan fazlası özürlü çalıştıran, yükümlü olmadıkları halde özürlü çalıştıran işverenlerin bu şekilde çalıştırdıkları her bir özürlü için prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan sigorta primine ait işveren hisselerinin yüzde ellisi Hazinece karşılanır.." |
| Özürlü ve eski hükümlü çalıştırma zorunluluğuna aykırılık
(Madde 101) Bu Kanunun 30 uncu maddesindeki hükümlere aykırı olarak özürlü ve eski hükümlü çalıştırmayan işveren veya işveren vekiline çalıştırmadığı her özürlü ve eski hükümlü ve çalıştırmadığı her ay için 1.700 TL para cezası verilir. Kamu kuruluşları da bu para cezasından hiçbir şekilde muaf tutulamaz. |
Engellilere uygulanan vergi indirimleri
Engelli vergi indirim işlemleri dilekçe örnekleriyle Vergi Dairesi Başkanlığı sitesinde 7 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. yer almaktadır.
- Girintili satır
Özel sektörde işçi olarak çalışan engellilere uygulanan vergi indirimleri
| yıllara göre | 1. derece %80 ve üzeri | 2. derece %60 ile 79 arası | 3. derece %40 ile 59 arası |
|---|---|---|---|
| 2023 | 4400 TL | 2600 TL | 1100 TL |
| 2022 | 2000 TL | 1170 TL | 500 TL |
| 2021 | 1500 TL | 860 TL | 380 TL |
| 2020 | 1400 TL | 790 TL | 350 TL |
| 2019 | 1200 TL | 650 TL | 290 TL |
| 2018 | 1000 TL | 530 TL | 240 TL |
| 2017 | 900 TL | 470 TL | 210 TL |
| 2016 | 900 TL | 460 TL | 210 TL |
| 2015 | 880 TL | 440 TL | 200 TL |
| 2013 | 800 TL | 400 TL | 190 TL |
| 2012 | 770 TL | 380 TL | 180 TL |
| 2011 | 700 TL | 350 TL | 170 TL |
| 2010 | 680 TL | 330 TL | 160 TL |
| 2009 | 670 TL | 330 TL | 160 TL |
| 2008 | 600 TL | 300 TL | 150 TL |
| 2007 | 570 YTL | 280 YTL | 140 YTL |
| 2006 | 530 YTL | 265 YTL | 133 YTL |
| 2005 | 480 YTL | 240 YTL | 120 YTL |
| 2004 | 440.000.000 | 220.000.000 | 110.000.000 |
| 2003 | 360.000.000 | 180.000.000 | 90.000.000 |
Özürlü hizmet erbabı ile bakmakla yükümlü olduğu özürlü kişi bulunan hizmet erbabında uygulama: Maliye Bakanlığı Merkez Sağlık Kurulu'nca tespit edilen çalışma gücü kayıp oranının asgari; olarak hesaplanan sakatlık indirimi, çalışanın ücret matrahından indirilmektedir. Sakatlık indiriminden yararlanacak birden fazla kişinin bulunması halinde, bu rakamlar, her biri için ayrı ayrı belirlenerek, indirim uygulanmasında toplu olarak dikkate alınmaktadır.
Kamuda çalışan engellilere uygulanan vergi indirimi
-
Emekli Sandığı'na bağlı çalışanlar için yıllık:
- Birinci derece sakat olanlarda 907 TL
- İkinci derece sakat olanlarda 453 TL
- Üçüncü derece sakat olanlarda 226 TL
- Hizmet erbarının kalkınmada öncelikli yörede bulunulması halinde bu tutarlar sırasıyla:
- Birinci derece sakat olanlarda 1.209 TL
- İkinci derece sakat olanlarda 604 TL
- Üçüncü derece sakat olanlarda 302 TL
Bu tutarlar yukarıda belirtilen hizmet erbabı için yıllık gelir vergisi matrahlarından indirilecek rakamları oluşturmaktadır.
Kendi işini kuran engellilere sağlanan kolaylıklar
- Normal yörede faaliyette bulunulması halinde:
- Birinci derece engelli serbest meslek erbabında: 707 TL
- İkinci derece engelli serbest meslek erbabında: 453 TL
- Üçüncü derece engelli serbest meslek erbabında: 226 TL
- Kalkınmada öncelikli yörede faaliyette bulunulması halinde;
- Birinci derece engelli serbest meslek erbabında:1.209 TL
- İkinci derece engelli serbest meslek erbabında: 604 TL
- Üçüncü derece engelli serbest meslek erbabında: 302 TL
- Kendi işini kuran serbest meslek erbabının bakmakla yükümlü olduğu özürlü kişi bulunması halinde durumuna göre, yukarıdaki rakamlara ilave olarak ayrıca özürlü kişi sayısı kadar hesaplanan miktar, bu mükelleflerin yıllık gelir vergisi matrahından indirim konusu yapılacaktır.
Erken ve malülen emeklilik hakkı
Çalışabilir durumda ona engellinin fiziki ve fizyolojik niteliklerine bağlı olarak verilen sağlık raporundaki iş yapabilir % oranına takabulen engellinin fiziki iş yapabilme kapasitesinin yanı sıra fizyolojik mukabiliyeti oranında malülen erken emekli olabilmesi sağlanılmaktadır. Normal şartlarda sağlıklı biri 25 yıllık işgünü sigorta primi yatırırken engellinin durumuna bağlı olarak en erken 15 yılda malülen emekli olabilmesi söz konusu olmaktadır. Yanlış ödemiş olduğu prim hesabına göre aldığı emekli maaşı çalışırken aldığının %60 oranındadır. Hiç çalışmamış, çalışamaz durumdaki engellilere bağlanılan malüllük maaşı hakkı, Resmî Gazete'ye göre 200 TL'lik cüzzi bir miktardır.
Engellinin çalışamadığı süreler için geçmişe dönük sigorta primi ödemek hakkı talebi, ilgili mevzuatlarda kişi engelli olsun veya olmasın; çalışmasa bile yurt dışında kaldığı süreyi, anavatanına kesin dönüş yapacağını bildirdiği ve bunu resmileştirdiği zaman yurt dışında kalmış olduğu süreyi (süre sınırlaması olmaksızın) geçmişe dönük prim borçlanması olarak ödüye bilme hakkı ilgili mevzuatlarca sağlanmıştır.
Türkiye'deki engellilerinde anayasanın eşitlik ilkesi gereği çalışamadıkları süreler için belli şartlar altında geçmişe dönük prim borçlanma haklarının sağlanması konusunda ilgili insan hakları dernekleri tarafından kamu davası açılarak bu hakkın kazanılması açısında talepte bulunması gerekmektedir. Bu konuda belli başlı birkaç derneğin öngörülen kamu davası içi önçalışma yaptığı öngörülmektedir.
Engelliler için Erken Emeklilik yıl gün şartları
| Sigorta Primi Ödeme Başlangıç Tarihi | 3. derece ; %40 ile 59 arası | 2. derece %60 ile 79 arası | 1. derece %80 ve üzeri |
|---|---|---|---|
| 05.08.1991 ve daha önce | 15 yıl ; 3600 gün | 15 yıl ; 3600 gün | 15 yıl ; 3600 gün |
| 06.08.1991 ~ 05.08.1994 | 16 yıl ; 3760 gün | 15 yıl 8 ay ; 3680 gün | 15 yıl ; 3700 gün |
| 06.08.1994 ~ 05.08.1997 | 17 yıl ; 3920 gün | 16 yıl 4 ay ; 3760 gün | 15 yıl ; 3600 gün |
| 06.08.1997 ~ 05.08.2000 | 18 yıl ; 4080 gün | 17 yıl ; 3840 gün | 15 yıl ; 3600 gün |
| 06.08.2000 ~ 05.08.2003 | 19 yıl ; 4240 gün | 17 yıl 8 ay ; 3920 | 15 yıl ; 3600 gün |
| 05.08.2003 ~ 30.09.2008 | 20 yıl ; 4400 gün | 18 yıl ; 4000 gün | 15 yıl ; 3600 gün |
| Sigorta Primi Ödeme Başlangıç Tarihi | %40 ile 49 arası | %50 ile 59 arası | %60 ve üzeri |
| 01.10.2008 ~ 31.12.2008 | 18 yıl ; 4 bin 100 gün | 16 yıl ; 3 bin 700 gün | 15 yıl ; 3 bin 700 gün |
| 01.01.2009 ~ 31.12.2009 | 18 yıl ; 4 bin 200 gün | 16 yıl ; 3 bin 800 gün | 15 yıl ; 3 bin 800 gün |
| 01.01.2010 ~ 31.12.2010 | 18 yıl ; 4 bin 300 gün | 16 yıl ; 3 bin 900 gün | 15 yıl ; 3 bin 900 gün |
| 01.01.2011 ~ 31.12.2011 | 18 yıl ; 4 bin 400 gün | 16 yıl ; 4 bin gün | 15 yıl ; 3 bin 960 gün |
| 01.01.2012 ~ 31.12.2012 | 18 yıl ; 4 bin 500 gün | 16 yıl ; 4 bin 100 gün | 15 yıl ; 3 bin 960 gün |
| 01.01.2013 ~ 31.12.2013 | 18 yıl ; 4 bin 600 gün | 16 yıl ; 4 bin 200 gün | 15 yıl ; 3 bin 960 gün |
| 01.01.2014 ~ 31.12.2014 | 18 yıl ; 4 bin 680 gün | 16 yıl ; 4 bin 300 gün | 15 yıl ; 3 bin 960 gün |
| 01.01.2015'ten sonra | 15 yıl ; 4 bin 680 gün | 16 yıl ; 4 bin 320 gün | 15 yıl ; 3 bin 960 gün |
Güncellenen haklar listesi
Özürlüler yasası ile ilgili mevzuat yayımlanmıştır.
Engelli yüzdesine göre verilen yasal hakların özet listesi
| İstihdam Hakkı |
"İşverenler, elli veya daha fazla işçi çalıştırdıkları özel sektör işyerlerinde yüzde üç özürlü, kamu işyerlerinde ise yüzde dört özürlü ve yüzde iki eski hükümlü işçiyi meslek, beden ve ruhi durumlarına uygun işlerde çalıştırmakla yükümlüdürler. Aynı il sınırları içinde birden fazla işyeri bulunan işverenin bu kapsamda çalıştırmakla yükümlü olduğu işçi sayısı, toplam işçi sayısına göre hesaplanır.."
"..kontenjan fazlası özürlü çalıştıran, yükümlü olmadıkları halde özürlü çalıştıran işverenlerin bu şekilde çalıştırdıkları her bir özürlü için prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan sigorta primine ait işveren hisselerinin yüzde ellisi Hazinece karşılanır.."
(Madde 101) Bu Kanunun 30 uncu maddesindeki hükümlere aykırı olarak özürlü ve eski hükümlü çalıştırmayan işveren veya işveren vekiline çalıştırmadığı her özürlü ve eski hükümlü ve çalıştırmadığı her ay için yediyüzelli milyon lira para cezası verilir. Kamu kuruluşları da bu para cezasından hiçbir şekilde muaf tutulamaz. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Araç Alım İndirimi |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Yetim aylığı alma hakkı |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Malülen Emeklilik |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Erken Emeklilik |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Vergi İndirimi |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Engelli maaşları, engellilere ödenilen sosyal destek ödemeleri
Mevcut aylık sahiplerinin muhtaçlık durumu ve Sağlık Kurulu Raporları yenilenmeyecek olup yılda bir kez yapılacak sosyal incelemeler yoluyla işlem tesis edilecektir.
- Engelli Aylığı
- Engelli Bakım Aylığı
- Muhtaç Aylığı
Engelli aylığı, SGK Primsiz Ödemeler Genel Müdürlüğü 2022 sayılı kanununda yer alan; "65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması" kanununa göre belirlenen engelli aylık türüdür. Engelli oldukları kanıtlanmış durumundaki engelli yakınlarının bakımını üstlenen Türk vatandaşlarından, her ne nam altında olursa olsun her türlü gelirler toplamı esas alınmak suretiyle hane içinde kişi başına düşen ortalama aylık gelir tutarı 16 yaşından büyükler için belirlenmiş olan asgari ücretin aylık net tutarının 1/3’ünden daha az olan ve Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları tarafından muhtaç olduğuna karar verilenlere muhtaçlık hâli devam ettiği müddetçe ve bakım ilişkisini fiilen gerçekleştirmeleri kaydıyla, (3.240) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımından bulunacak tutarda aylık bağlanır.
| Dönem | Engel Oranı | Yardım Bedeli | Aylık Bağlanmasına Dair Üst Sınır |
|---|---|---|---|
| 2020 - Ocak - Haziran | %40 ve %69 | 537,07-TL | ? |
| 2020 - Ocak - Haziran | %70 ve Üzeri | 805,61-TL | ? |
| 2020 - Temmuz - Aralık | %40 ve %69 | 567 TL | ? |
| 2020 - Temmuz - Aralık | %70 ve Üzeri | 854 TL | ? |
| 2021 - Ocak - Haziran | %40 ve %69 | 657 TL | ? |
| 2021 - Ocak - Haziran | %70 ve Üzeri | 914 TL | ? |
| 2021 - Temmuz - Aralık | %40 ve %69 | 661,13 TL | |
| 2021 - Temmuz - Aralık | %70 ve Üzeri | 991,69 TL | |
| 2022 - Ocak - Haziran | %40 ve %69 | 865,75 TL | 1417,80 TL |
| 2022 - Ocak - Haziran | %70 ve Üzeri | 1298,63 TL | 1417,80 TL |
| 2023 - Ocak - Haziran | %40 ve %69 | 1.594,98 TL | 2.835,00 TL |
| 2023 - Ocak - Haziran | %70 ve Üzeri | 2.392,04 TL | 2.835,00 TL |
Engelli bakım aylığı, özel bakım gerektiren engelli kişilere yönelik devlet tarafından her ay düzenli olarak ödenen bir maaş türüdür. Engelli yakınlarının bakımını üstlenen Türk vatandaşlarından, her ne nam altında olursa olsun her türlü gelirler toplamı esas alınmak suretiyle hane içinde kişi başına düşen ortalama aylık gelir tutarı 16 yaşından büyükler için belirlenmiş olan asgari ücretin aylık net tutarının 1/3’ünden daha az olan ve Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları tarafından muhtaç olduğuna karar verilenlere muhtaçlık hâli devam ettiği müddetçe ve bakım ilişkisini fiilen gerçekleştirmeleri kaydıyla, (3.240) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımından bulunacak tutarda aylık bağlanır.
| Dönem | Evde Bakım Net Maaş Miktarı | Aylık Bağlanmasına Dair Üst Sınır |
|---|---|---|
| 2020 - Ocak - Haziran | 1.460,61-TL | 1.402,64-TL |
| 2020 - Temmuz - Aralık | 1.544,61-TL | 1.402,64-TL |
| 2021 - Ocak - Haziran | 1.657,86-TL | 1.705,06-TL |
| 2021 - Temmuz - Aralık | 1.797,97-TL | 1.705,06-TL |
| 2022 - Ocak - Haziran | 2354,45 TL | 2835,60-TL |
| 2023 - Ocak - Haziran | 4.336,80 TL | 5.670,00-TL |
Muhtaç aylığı, diğer adı fakirlik maaşı olan, muhtaçlık sınırı altında kalan, en az %40 engelli olan ya da anne ve babasını kaybetmiş 18 yaş altı çocuklara, devlet tarafından sağlanan sosyal yardım tutarıdır. Türk vatandaşlarından, her ne nam altında olursa olsun her türlü gelirler toplamı esas alınmak suretiyle hane içinde kişi başına düşen ortalama aylık gelir tutarı 16 yaşından büyükler için belirlenmiş olan asgari ücretin aylık net tutarının 1/3’ünden daha az olan ve Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları tarafından muhtaç olduğuna karar verilenlere muhtaçlık hâli devam ettiği müddetçe ve bakım ilişkisini fiilen gerçekleştirmeleri kaydıyla, (3.240) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımından bulunacak tutarda aylık bağlanır.
| Dönem | Yardım Bedeli |
|---|---|
| 2020 - Ocak - Haziran | 914,49-TL |
| 2020 - Temmuz - Aralık | 967,07-TL |
| 2021 - Ocak - Haziran | 1.037,96-TL |
| 2021 - Temmuz - Aralık | 1.125,67-TL |
| 2022 - Ocak - Haziran | 1.439,85 TL |
| 2023 - Ocak - Haziran | 2.432,81 TL |
Konu ile ilgili ulusal basından yer alan haberler
- - Özürlülere özürsüz darbe
- Engellilerin tek dayanağı olan maaşlarına büyük darbe... Engellilerin 3 ayda bir aldıkları maaşlarını, kontrolsüz şekilde nasıl yaşadığına bakmadan, sadece sgk daki eve giren gelir bilgisine bakılarak sorgusuz sualsiz kesilmektetir, ve bu yüzden birçok engelli mağdur duruma düşürülmüştür, bunun biran önce düzeltilmesini istemekteyiz. ilgililerin gereken tavrı takınmalarını arz ederiz...
Türkiye'de Engelli Hakları için yapılan Eylemler
- 2011 ; Görme engelliler Sağlık Bakanlığı önünde eylem yaptı Video görüntüleri
- 13 Temmuz 2010 ; Engelli öğrenciler bakanlık önünde eylem yaptı
https://www.mymemur.com.tr/engelliler-platformu-ekpss-memur-alimi-ve-aile-bakani-selcukla-toplanti-sonrasi-acik-111561h.htm 21 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
TBMM güncel engelli sorunları için çözümler içine kanun teklifleri
- - "engellilerin işsiz geçen süreleri için sigorta borçlanma hakkı geliyor" haberi ile ilgili kanun teklifi
İç bağlantılar
Dış bağlantılar
- Türkiye Sakatlar Derneği 18 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- T.C. Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı
- T.C. Başbakanlık Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu - Özürlülere Yönelik Hizmetler
- Özveri dergisi
- 5378 sayılı Özürlüler yasası 17 Şubat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- 4857 Sayılı İş Kanunu 28 Ocak 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (30. madde)
- Sakatlara aylık bağlanmasına ilişkin 2022 sayılı kanun 28 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Engelli.com Engelliler Platformu 18 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.