| Soman | |
|---|---|
 
| |
| Bulunuş | |
| Bulan | Richard Kuhn |
| Bulunuş tarihi | 1944 |
| Kimyasal Özellikleri | |
| Kimyasal ismi |
3-(fluoro-methyl-phosphoryl)oxy- 2,2-dimethyl-butane |
| Kimyasal aile | Floridlenmiş organofosfor bileşik |
| Kimyasal formülü | C7H16FO2P |
| Kaynama noktası | 198 °C |
| Ergime/donma noktası | −42 °C (−44 °F) |
| Buhar basıncı | 25 °C de 0.40 mmHg (53 Pa) |
| Buhar yoğunluğu (hava=1) | 6.3 |
| Suda Çözünürlük | Orta |
| 25 °C de yoğunluğu | 1.022 g/cm³ |
| Görünüm ve Renk |
Safken renksiz ve kokusuz sıvı. Saf değilken sarı-kahverengi, meyvemsi kokulu. |
Soman, veya NATO kodlandırmasıyla GD (O-Pinasolil Metilfosfonofloridat) dünyada sadece kimyasal silah yapımı amacıyla kullanılan çok zehirli bir bileşiktir. Canlıların sinir sistemlerindeki asetilkolinesteraz enzimini bloke ederek işlev yapamaz hale getirdiğinden ayrıca bir sinir ajanıdır. Kimyasal silah olarak Birleşmiş Milletler'in 687 numaralı kararınca toplu imha silahı olarak kategorilenmiştir. Araştırma amaçlı sınırlı miktarda üretimi yasalarca düzenlenmiş, silah amaçlı stoklanması ise tamamen yasaklanmıştır. Soman, içerisinde Tabun, Sarin ve Siklosarin'in de bulunduğu G Serisi sinir ajanlarının üçüncüsüdür.
Genel Özellikleri
Soman son derece ucucu, asidik ve saf haldeyken renksiz bir maddedir. Tamamen saf değilken genellikle sarı ile açık kahverengi arasında bir renktedir. Sarin ve Tabun'dan daha çok, Sayklosarin'den ise daha az tehlikelidir.
Alternatif İsimlendirme
- Fosfonofloridik asit, metil-1, 2, 2-trimetilpropil ester
- Pinasolil metilfosfonofloridat
- 1,2,2-Trimetilpropil metilfosfonofloridat
- Metilpinasoliloksiflorofosfin oksit
- Panasoliloksimetilfosfonil florid
- Pinasolil metanflorofosfonat
- Metilfloropinasolilfosfonat
- Florometilpinasoliloksifosfin oksit
- Metilpinasoliloksifosfonil florid
- Pinasolil metilflorofosfonat
- 1,2,2-Trimetilpropoksiflorometilfosfin oksit
Tarihçe
Soman Richard Kuhn tarafından 1944 yılında Almanya'da bulunmuştur, ve II. Dünya Savaşı'nda kullanılan son sinir ajanıdır.