Osteoskleroz, kemik dokusundaki yoğunluk artışını betimler.
Nedenleri açısından 2 tür osteoskleroz vardır:
1. Primer osteoskleroz: Nedeni bilinmeyen osteoskleroz olgularıdır. Çoğu sendroma-özgü bulgu olarak ortaya çıkar. Kemik displazileri içeren sendromlar ve disostozis sendromları, osteokleroz bulgusunun özellikle ön planda olduğu olgulardır. Başlıca örnekler:
- Endosteal hiperostozis
- van Buchem hastalığı
- Kemiğin Paget hastalığı
- Fibröz displazi
- Kraniyodiafizeal displazi
- Pycnodysostosis
Kemiklerle ilgili bulguların ön planda olmadığı bazı olgularda da osteoskleroz saptanabilir. Örnek:
2. Sekonder osteoskleroz: Bir hastalığın komplikasyonu ya da yan bulgusu olarak ortaya çıkarlar. Örnekler:
- Metabolik hastalıklar: Renal distrofi, hipofosfatemi, hipoparatiroidizm, hiperparatiroidizm
- Kimyasal maddeler: Madde bağımlılığı, ağır metal zehirlenmeleri, fluorozis
- Fiziksel nedenler: Kronik travma, radyasyon
- Enfeksiyon hastalıkları: Osteomyelit, hepatitis-C
- Tümörler: Osteoblastik tümörler (benign osteoblastoma, osteoid osteoma, osteosarkoma), multipl myeloma, hemangioma, lösemi, mastositoz, prostat kanseri metastazı
- Anemiler: Orak hücreli anemi
- Hipervitaminoz: D-vitamini hipervitaminozu
Bulunuşları açısından 2 tür osteoskleroz vardır:
- Yerel osteokleroz: Bir kemiğin bir bölgesinde saptanan osteosklerozlardır.
- Sistemik osteoskleroz: Çok sayıda kemiği (poliostotik) ilgilendiren osteosklerozlardır.