Nikotin replasman tedavisi (NRT), tütün kullanmadan nikotin almanın tıbbi olarak onaylanmış bir yoludur.Sigarayı veya çiğneme tütününü bırakmaya yardımcı olmak için kullanılır. Kullanım amacı, nikotin bağımlılığının neden olduğu yoksunluğu azaltmaktır. Sigarayı bırakma şansını yaklaşık olarak %55 oranında artırır. Genellikle diğer davranışsal tekniklerle birlikte kullanılır. Ayrıca ülseratif kolit tedavisinde de kullanılmıştır. NRT türleri arasında nikotin bandı, nikotin sakızı, nikotin pastili, burun spreyi ve inhaler yer alır. Aynı anda birden çok NRT türünün kullanılması etkiyi artırabilir.
NRT'nin çoğu yan etkisi nikotin formülasyonuna bağlıdır. Nikotin sakızı kullanımında görülen yaygın yan etkiler arasında mide bulantısı, hıçkırık ve ağızda tahriş yer alır. Nikotin bandı kullanımındaki yaygın yan etkiler arasında cilt tahrişi ve ağız kuruluğu bulunurken; inhaler kullanımında öksürük, burun akıntısı veya baş ağrısı gibi yan etkiler görülebilir. Ciddi riskler arasında nikotin zehirlenmesi ve bağımlılık yer alır.Kalp krizi riskini ise artırmadığı bilinmektedir.Hamilelik sırasında kullanılmasının bebeğe olası zararlar vardır.
İlk olarak 1984'te ABD'de kullanım onayı almıştır. Nikotin replasman ürünleri, bir sağlık sisteminde ihtiyaç duyulan en güvenli ve en etkili ilaçlar olarak kabul edilen Dünya Sağlık Örgütü Temel İlaçlar Listesi'nde yer almaktadır. NRT ürünleri jenerik ilaç olarak da mevcuttur.
Resim galerisi
Nikotin pastilleri
Oral nikotin spreyi
