Gram-negatif bakteriler Gram boyama prosedürü sırasında kristal viyole boyasını tutmayan bakterilerdir. Gram-pozitif bakteriler, alkolle yıkandıktan sonra mavi rengi tutmaya devam ederlerken, Gram-negatif bakteriler mavi rengi kaybederler. Gram boyama testinde kristal viyoleden sonra bir karşı boya eklenir. Bu boya Gram-negatif bakterileri kırmızı-pembe renge boyar. Bu test, hücre duvarlarının türüne göre çok farklı olan iki bakteri tipini ayırmakta son derece faydalıdır.
Gram-negatif bakterilerin pek çoğu patojendir. Yani, insanlarda hastalık yapma yetisine sahiplerdir. Bu hastalık yapma yetisi, Gram-negatif hücre duvarının bazı özelliklerinden, isim vermek gerekirse LPS (lipopolisakkarit) içeriğinden kaynaklanmaktadır. LPS'ler endotoksinlerdir.
Özellikleri
- 1. Hücre duvarlarında gram-pozitiflere oranla daha ince peptidoglikan vardır.
- 2. Peptidoglikan tabakasının dışında başka bir lipopolisakkarit zar vardır. (Lipopolisakkarit tabaka; lipid A, polisakkarit çekirdekler ve O antijeni içerir. Ayrıca, bu lipopolisakkarit tabaka mikroorganizmaya toksik etki kazandırır.)
- 3. Dış zarda, belli molekülleri geçiren ¨Porin¨ler vardır.
- 4. Peptidoglikan tabakası ve dış zar arasında periplazmik boşluk denen bir boşluk vardır.
- 5. S-katmanı peptidoglikana değil, dış zara bağlıdır.
- 6. Flagella (eğer varsa) iki değil dört halkalıdır.
- 7. Teikoik asit veya lipoteikoik asit yoktur.
- 8. Sitoplazmik zar
Bazı gram-negatif bakteri türleri
Proteobacteria türleri arasında önemli olanlar: Escherichia coli, Salmonella, v.b.Enterobacteriaceae, Pseudomonas, Moraxella, Helicobacter, Stenotrophomonas, Legionella .
Tıbbi açıdan anlamlı Kok (Bakteri) türleri arasında bel soğukluğu etmeni Neisseria gonorrhoeae, menenjit etmeni Neisseria meningitidis ve solunum sisteminde enfeksiyon yapan Moraxella catarrhalis sayılabilir.
Tıbbi açıdan anlamlı basil türleri birkaç gruba ayrılırlar. Solunum sistemini etkileyenler: Hemophilus influenzae, Klebsiella pneumoniae, Legionella pneumophila, Pseudomonas aeruginosa. İdrar yollarını etkileyenler: Escherichia coli, Proteus mirabilis, Enterobacter cloacae, Serratia marcescens. Sindirim sistemini etkileyenler: Helicobacter pylori, Salmonella enteritidis, Salmonella typhi'.
