Disidroz, ayrıca Disidrotik Egzama ve Pompholyx olarak da bilinir. Ellerde ve ayaklarda ufak su toplamaları ile görünür. Akut, kronik veya tekrarlayan şekilde ellerde veya ayaklarda kabarcıklarla ile başlar. Bu aşamadan itibaren kaşıntı da başlar. Asidik sıvı patladıktan sonra pullaşma, kuruma ve derin çatlaklar oluşur.
Bulaşıcı olmamakla beraber, görüntü olarak rahatsız edici olduğundan hem hasta, hem de çevresi için huzursuzluk kaynağıdır.
Etimoloji
Hastalığın ismi İngilizce "dyshidrotic" yani "kötü terleme" durumundan gelir. Eskiden sebep olarak terleme bozukluğu kabul edilmiş olsa da, araştırmalar sonucunda terleme ile ilgi bulunamamıştır.
Belirtiler
El ve ayaklardaki kabarcıklarda görülen özellikler:
- Çok küçüktürler (3 mm çapında ve az). Parmak ucu, kenarı, avuç içinde ve ayak altında görülürler.
- Mat ve derindirler, deri hizasında veya hafif üstüne çıkacak şekilde yerleşmişlerdir. Kolay patlamazlar. Küçük su toplamaları birleşip büyükleri oluşturabilir.
- Kaşıntı, ağrı yapabilirler veya hiç rahatsızlık vermeyebilirler. Sabun, su veya tahriş edici maddelerle temastan sonra verdikleri rahatsızlık artabilir.
- Patladıklarında asidik sıvı dışarı çıkar, derin çatlaklar oluşur, deri pullaşır ve acı verir. İyileşme süreci haftalar alır.
- Kabarcık içlerindeki sıvı rahatsız olmuş hücrelerin arasındaki serumdur. Önceden düşünüldüğü gibi ter değildir.
Sebepler
Disidrozun sebepleri kesin olarak bilinmemektedir. Bununla beraber, etkiyen bazı durumlar vardır:
- Antibakteriyel sabun, deterjan ve benzeri kimyasal maddelerle temas sonrası görüldüğü bazı araştırmalarda belirlenmiştir.
- Aroma, meyve suları veya taze etle temasın diğer egzama türlerinde olduğu gibi etken olduğu görülmüştür.
- Nikel alerjileri ile alakalı olarak, yüksek nikel içeren yiyecekler: kakao, çikolata, tam tahıllar ve fındık fıstık tarzı yemişler.
- Kahve, çay ve karbonatlı içeceklerdeki kafeine bağlı alerjik reaksiyonlar olabilir.
- Alkol ve alkole bağlı dehidrasyon sonucu belirtiler artabilir.
- Bulaşıcı değil, ırsidir.
- Bandaj, plaster ve diğer bantlar tahriş edici olabilirler. Yaraların kapatılması gerektiğinde pamuk eldivenler kullanmak daha doğru olacaktır.
- Latex veya vinil eldivenler tahriş edici olabilir.
- Cr(+6) bileşenlerine (Potasyum Dikromat veya diğer deri koruyucular) duyulan alerjik reaksiyonlar sebep olabilir.
- Toz maytları disidroza sebep olabilirler.
- Parfüm yapımında kullanılan Myroxylon da tahriş edicidir.
Tedavi
Tedavide öncelikli yapılacak iş, sebep olan maddeyi bulmak ve temastan kaçınmaktır.