| Yunan mitolojisi |
|---|
 |
| İlahlar |
| Kahramanlar ve kahramanlık |
| İlgili maddeler |
Altın elma, çeşitli ulusal ve etnik halk efsanelerinde veya masallarda görülen bir unsurdur. Yinelenen temalar, canavarca bir düşman tarafından gizlenen veya çalınan altın elmaları alan bir kahramanı (örneğin Herkül veya Făt-Frumos) tasvir etmektedir.
Yunan mitolojisi
Altın elmalar üç Yunan efsanesinde görülmektedir:
Atalanta ve Melanion
Hippomenes olarak da bilinen Melanion adlı bir taliple yarışan Atalanta adında bir avcı kadından bahsedilmektedir. Melanion yarışı kazanabilmek amacıyla Atalanta'nın dikkatini dağıtmak için altın elmaları kullandı.
Atalanta, bebekken babası tarafından terk edilmiş olsa da yetenekli bir avcı oldu ve Kalidon domuzu avındaki rolüyle beğeni topladı. Babası onu sahiplendi ve onunla evlenmek istedi. Ancak Atalanta evliliğin onun çöküşü olacağına dair bir kehanet nedeniyle evlenme konusunda isteksizdi. Güzelliğinden dolayı bir dizi talip kazandı ancak talibinin onu bir yarışta yenmesi şartıyla sonunda evlenmeyi kabul etti. Onu yenemeyen yarışmacılar idam edilecekti. Atalanta son derece hızlı koşabildiği için tüm talipleri yarışmayı kaybederek öldürüldü. Atalanta'nın adil bir yarışta yenilemeyeceğini anlayan Melanion, Afrodit'ten yardım diledi. Tanrıça ona üç altın elma verdi ve Atalanta'nın dikkatini dağıtmak için her seferinde bir tane düşürmesini söyledi. Atalanta her bir altın elmayı alacak kadar süre koşmayı bıraktı. Üç elmayı ve tüm hızını aldı ama Melanion sonunda yarışı ve Atalantayla evlenme hakkını kazandı.
Sonunda Thebes'e karşı Yedilerden biri olan oğulları Parthenopaios oldu. Evlilikleri, Zeus'u tapınaklarından birinde bir ilişki yaşayarak kızdırdıkları için aslana dönüştürüldüklerinden talihsizlikle sonuçlandı.
Paris ve Truva Savaşı
Zeus, Peleus ve Thetis'in evliliğini kutlamak için bir ziyafet düzenledi. Anlaşmazlık tanrıçası Eris, doğası nedeniyle davet edilmedi. Davetsiz olduğu törene üzerinde "ΤΗΙ ΚΑΛΛΙΣΤΗΙ" (Eski Yunanca: τῇ καλλίστῃ
, Modern Yunanca : τη καλλίστη ti kallisti ; "en güzel için" - bkz. Kalisto) yazan altın bir elma attı. Üç tanrıça elmaya sahip çıktı: Hera, Athena ve Afrodit. Konuyu Zeus'un önüne getirdiler. Karışmak istemeyen Zeus görevi Truvalı Paris'e verdi. Paris daha önce boğa biçimindeki tanrı kendi ödüllü boğasını yendikten sonra Ares'e bir ödül verdiğinde örnek adaletini göstermişti. Zeus, elmayı Hermes'e verdi ve onu Paris'e teslim etmesini ve tanrıçaların kararını tartışmadan kabul edeceklerini söylemesini istedi. Her tanrıça elmayı almak istediğinden her biri kendi giysilerini çıkardı ve Paris'in huzuruna çırılçıplak çıktı. Tanrıçaların her biri ayrıca Paris'e elma karşılığında rüşvet olarak bir hediye teklif etti. Hera, onu Avrupa ve Küçük Asya'nın kralı yapmayı teklif etti, Athena ona bilgelik ve savaşta beceri teklif etti ve Afrodit, ona Kral Menelaus ile evli olan dünyanın en güzel kadını Spartalı Helen'in aşkını vermeyi teklif etti. Paris, Truva savaşına ve nihayetinde hem Paris'in hem de şehri Truva'nın yok olmasına neden olacak bir karar olan Afrodit'in teklifi Helen'i seçti.
Hera ve Hesperides
Hera'nın kendisine Zeus tarafından hediye edilen kutsal ağacında tamamı altından yapılmış elmalar yetişir. Ejderha Ladon, elmaları çalmaya çalışan herkesten ağacı korumak için gönderilmiştir. Heraklesin onbirinci görevi ise bu elmaları çalmaktır.
İrlanda mitolojisi
Altın Elma'nın rolü İrlanda mitolojisinde çok daha küçük ve daha az belirgindir. Çoğunlukla, Kelt Öteki Dünyası ile bağlantılı olan Gümüş Dal'ın bir sembolüdür.
Elma dalı
Altın elmalı gümüş dal, Echtra Cormaic masalında İrlanda deniz tanrısı ve Öteki Dünya koruyucusu Manannán mac Lir'e aittir. Ama bu "elmalar" aslında farklı metinlere göre bir müzik dalında asılı " kırmızı altından toplar" olarak bahsedilir ve neredeyse hiç biri meyve değildir. İrlanda Dili Sözlüğü, bu örnekte "elmaları" "meyveler" değil "müzik topları" olarak tanımlamaktadır.
Bran mac Febail'in The Voyage of Bran adlı anlatıda karşılaştığı "kutsal elma ağacının çiçek açan gümüş dalı" karşılaştırma için sunulmuştur. Bu anlatımda altın elma meyveleri belirgin değildir. Bu dal, daha sonraki yorumcular tarafından Manannán mac Lir ile ilişkilendirilen Emain Ablach anlamına geldiği şeklinde yorumlanan "Emain"den gelir ancak Eleanor Hull'un gümüş dal hakkındaki monografisinde Ulstermen'den Emain Macha'dan başka bir şey olarak tanınmaz.
Peri masalları
Birçok Avrupa peri masalı, altın elmaların bir kraldan, genellikle bir kuş tarafından çalınmasıyla başlar:
- " Tsarevitch Ivan, Ateş Kuşu ve Boz Kurt " (Rusça)
- " Altın Kuş " (Almanca)
- " Altın Deniz Kızı " (Romence)
- " Dokuz Peahens ve Altın Elmalar " (Sırpça)
- " Cesur Prâslea ve Altın Elmalar " (Hırsızın kuş değil zmeu olduğu Rumence)
- " Üç Kardeş ve Altın Elma " (Hırsızın kuş değil zmey olduğu Bulgarca)
- " Beyaz Yılan " (Almanca)
Modern edebiyat
William Butler Yeats'in "Gezgin Aengus'un Şarkısı" şiirinde şu satırlar vardır:
- Nereye gittiğini öğreneceğim
- Ve dudaklarını öp ve ellerini tut;
- Ve uzun benekli çimenlerin arasında yürü,
- Ve zaman ve zamanlar bitene kadar topla
- Ayın gümüş elmaları,
- Güneşin altın elmaları.
Popüler kültür
Altın elmalar ayrıca Minecraft,Pokémon Mystery Dungeon , Assassin's Creed ve Hello Neighbor gibi video oyunlarında öne çıkan öğelerdir.Animated Tales of the World adlı TV dizisinde "Altın Elmalı Ağaç" bölümü bir adadaki altın elma ağacının etrafında gelişmektedir. Yaşlı bir adam üç erkek kardeşten adaya yelken açmalarını ister ve kim ona altın elma getirirse kızını onunla evlendirir.
Fraggle Rock bölümü "Red's Blue Dragon" da altın elmalar görülür. Herkül efsanesinde olduğu gibi altın elmalar bir ejderha tarafından korunmaktadır.
Ayrıca Kamen Rider Gaim dizisinde de yer almaktadır.
Altın elma, Shazam! Fury of the Gods (2023) filminde, Hayat Ağacı'nın tohumu gibidir.
Ayrıca bakınız
- Elmalar ve Portakallar
- Yasak meyve
- Deutscher Äpfel
- Güneşin Altın Elmaları
- Hesperidiyum
- Idunn
- Jambudvīpa
Açıklayıcı notlar
Dış bağlantılar
- Üç Altın Elma Masalı 28 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.