Yapay retina
Yapay retina, Amerikalı bilim insanları tarafından görme engelliler için geliştirilen protez bir biyonik gözdür. İnsanlarda özellikle yaşlılıkta ortaya çıkan "sarı benek" hastalığı yüzünden kaybedilen görme yetisi yapay retina ile tekrar kazandırılıyor. Yapay retinanın ilk modeli olan 16 piksellik görme imkânı sağlayan biyonik göz, 2002’den beri 6 görme engelli hastada denenerek ve başarıyla uygulandı.
Güney California Üniversitesi’nden Prof. Mark Humayun, bu teknolojinin "sarı nokta" hastalığı (Retinit pigmentosa) nedeniyle görme yetisini kaybedenlere yardımcı olacağını kaydetti. 16 elektrotlu yapay retinanın ilk modelini 2002’den beri 6 hastada denediklerini ifade eden Prof. Humayun, "Protez beklenenden daha iyi sonuç verdi. Yıllardır kör olan kişiler, artık bardak, tabak ve bıçak gibi nesneleri ayırt edebiliyor" diye konuştu.
Çalışma Biçimi
Yapay retina olarak da adlandırılan protezin hastalık ya da yaralanmalar sonucu kaybedilmiş görme fonksiyonlarını düzeltmek için, beyin ile sinir sistemi arasında bağlantı kurma işlevini yapmaktadır. Yapay retina, beyinde ışığı algılama ve işleme görevi üstlenen ışığa duyarlı alıcı sinir hücrelerinin yerini almak amacıyla tasarımlanmaktadır.
Prof. Humayun ve arkadaşlarının yaptığı yeni modelde ise elektrot sayısı 60’a çıkarıldı, büyüklüğü de ilkinin dörtte birine indirilerek, 3 milimetreye kadar düşürüldü. Proteze bilgileri ileten bir çift cama monte edilen küçük bir kameradan oluşan yeni model protez, göz bebeğinin dışına yerleştiriliyor ve göz bebeğinin arkasındaki retinaya bir kablo ile bağlanıyor. Hastalar bellerine bağlanan vericiyle de protezi yönlendiriyor.
Prof. Humayun, görüntülerin beyne ulaşması için yeni rota yaratma çalışmalarıyla tasarlanan yapay retinanın klinik çalışmaların başarıyla tamamlanmasından sonra, 2 yıl içinde piyasaya sunulabileceğini söyledi.
Yaşlılarda çok sık rastlanan sarı nokta hastalığına yakalananların sayısının 30 milyon kadar olduğu tahmin ediliyor.
ABR’de geliştirilen yeni biyonik göz, milyonlarca hastaya kısmi görme olanağı sağlayabilecek.