Ruhban sınıfı, belirli bir din bünyesinde din adamlığını meslek olarak icra eden tüm kişiler. Aslen Hristiyanlık terminolojisine ait olan ruhban sınıfı kavramı zaman zaman diğer dinler için de kullanılır.
Köken bilimi
Ruhban, insanlardan uzaklaşıp riyazata çekilerek dünya zevklerini terk eden ve kendini aşırı bir şekilde ibadete veren kişiler anlamına gelir. Rahip kelimesi ve ruhban kelimesi Arapça aynı kökten gelen sözcüklerdir.
Tarihçe
İsa'nın ölümünden sonra, gördükleri baskı ve zulüm sebebiyle bir kısım Hristiyanlar toplumsal hayattan soyutlanarak, edindikleri özel mekanlara çekilmişler ve kendilerini ibadete adamışlardı. Bu uygulama zamanla, bir yaşayış biçimi olarak, Hristiyanlığın bünyesinde yerleşti.
Günümüzde mezhepler arası farklılıklar olmakla beraber ruhban sınıfının sadece küçük bir kısmı manastır hayatı sürmektedir.
Ruhban sınıfının özellikleri
- Yalnız erkeklerden seçilir.
- Ruhban sınıfı, özel bir dini eğitimden geçer,
- Özel giysileri vardır,
- Dini törenleri yönetme ve dini metinleri yorumlama yetkisiyle donatılmıştır, bazı mezheplerde törenleri Latince, Yunanca gibi dini metinlerin en eski çevirilerindeki dilleri ile icra eder.
- 'Din adamlığını' bir 'meslek' olarak seçmiştir, kendisini, hayatı boyunca bu işe adamıştır, geçimini bu işten sağlar,
- Hiyerarşik bir yapı içinde yer alır, bu yapıya aykırı davranırsa yaptırımlarla karşılaşabilir,
- Dini yorumlarda, toplumsal ve siyasal konularda, meslek arkadaşlarıyla ve hiyerarşik örgüt yapısıyla tam bir dayanışma içinde olacağı beklentisi vardır.
- Ruhban sınıfı evlenmez, dünya nimetlerinden asgari seviyede yararlanır.
