Bir optik spektrometre (spektrofotometre, spektrograf veya spektroskop), elektromanyetik spektrumun belirli bir bölümü üzerindeki ışığın özelliklerini ölçmek için kullanılan ve tipik olarak spektroskopik analizde malzemeleri tanımlamak için kullanılan bir araçtır. Ölçülen değişken çoğunlukla ışığın yoğunluğudur, ancak örneğin polarizasyon durumu da olabilir. Bağımsız değişken genellikle ışığın dalga boyu veya dalga boyu ile karşılıklı bir ilişkisi olan karşılıklı santimetre veya elektron volt gibi foton enerjisi ile doğru orantılı bir birimdir.
Spektroskopide spektral çizgiler üretmek ve bunların dalga boylarını ve yoğunluklarını ölçmek için bir spektrometre kullanılır. Spektrometreler ayrıca gama ışınları ve X ışınlarından uzak kızılötesine kadar geniş bir optik olmayan dalga boyları aralığında çalışabilir. Enstrüman, spektrumu göreceli birimler yerine mutlak birimlerle ölçmek üzere tasarlanmışsa, bu genellikle bir spektrofotometre olarak adlandırılır. Spektrofotometrelerin çoğu, görünür spektruma yakın spektral bölgelerde kullanılır.
Genel olarak, herhangi bir özel alet, spektrumun farklı kısımlarını ölçmek için kullanılan farklı teknikler nedeniyle bu toplam aralığın küçük bir kısmı üzerinde çalışacaktır. Optik frekansların altı (yani mikrodalga ve radyo frekanslarında) için spektrum analizörü yakından ilişkili bir elektronik cihazdır.
Spektrometreler birçok alanda kullanılmaktadır. Örneğin, astronomide astronomik nesnelerden gelen radyasyonu analiz etmek ve kimyasal bileşimi çıkarmak için kullanılırlar. Spektrometre, ışığı uzaktaki bir nesneden bir spektruma yaymak için bir prizma veya ızgara kullanır. Bu, gök bilimcilerin birçok kimyasal elementi karakteristik spektral parmak izleriyle tespit etmelerini sağlar. Nesne kendi kendine parlıyorsa, parlayan gazın kendisinin neden olduğu spektral çizgileri gösterecektir. Bu çizgiler, hidrojen alfa, beta ve gama çizgileri gibi onlara neden olan öğeler için adlandırılır. Kimyasal bileşikler ayrıca absorpsiyonla da tanımlanabilir. Tipik olarak bunlar, diğer nesnelerden gelen ışık bir gaz bulutundan geçerken emilen enerjinin neden olduğu, spektrumdaki belirli yerlerde bulunan karanlık bantlardır. Evrenin kimyasal yapısı hakkındaki bilgilerimizin çoğu spektrumlardan gelmektedir.
- J. F. James and R. S. Sternberg (1969), The Design of Optical Spectrometers (Chapman and Hall Ltd)
- James, John (2007), Spectrograph Design Fundamentals (Cambridge University Press) 0-521-86463-1
- Browning, John (1882), How to work with the spectroscope : a manual of practical manipulation with spectroscopes of all kinds
- Diffraction Grating Handbook. 8th. MKS Newport. 2020. 15 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2020.
Dış bağlantılar
Curlie'de Optik spektrometre (DMOZ tabanlı)
