Elektroensefalografi (EEG) veya beyin çizgesi yöntemi, beyin dalgaları aktivitesinin elektriksel yöntemle izlenmesini ölçen yöntemdir. Hastaya elektrik akımı verilmediğinden ağrı ya da acı hissedilmez.
Elektroensefalografla elde edilen kayda elektroensefalogram (EEG) denir. Elektroensefalografi ya da halk arasında yaygın deyimle "beyin elektrosu çekme" diye adlandırılan bu teknik, 1929'da Alman ruh hekimi Hans Berger tarafından geliştirilmiştir.
EEG'de çekim küçük elektrotların saçlı deriye yerleştirilmesiyle yani "pasta" denilen iletken bir madde aracılığı ile yapıştırılmasıyla olur. Bu elektrotların ikisi arasındaki elektriksel potansiyel değişiklikleri bilgisayara kayıt edilir ve sonuç uzman tarafından yorumlanarak, hastaya gerekli bilgi verilir. Elde edilen kaydın incelenmesinde, normale oranla sapmalar bulunmasına dayanılarak, beynin birçok çalışma bozukluğu (sara vb.) teşhis edilebilir.
İnsanın sinir sistemi, yaklaşık 10 milyar sinir hücresi içerir. Bunların çoğu beyinde, geri kalanı omurgada ve bedenin öbür kesimlerinde, ilgili sinirlerde yer alır. Her beyin hücresi 5.000-50.000 sinir hücresiyle bağlantılıdır. Sinir akıları sinir lifleri boyunca taşınır ve beyinde elektrik dalgalarına yol açar. Bu elektrik dalgaları kafa derisinde ölçülebilir.
Klinik olarak nöbeti olan her hastada EEG anormalliği gösterilemeyebileceği gibi nöbet veya epilepsisi olmayan kişilerde de EEG anormalliği görülebilir. Nöbeti veya epilepsisi olan hastalarda nöbetler arasında EEG’lerde ortalama %70 oranında anormallik gösterilebilir.
Yetişkinlerde çekime gelmeden önce saçın bir gün önceden temizlenmesi gereklidir. Uyku EEG'si çekimi için, hasta kişinin 24 saat uykusuz kalması gerekebilir. Çocuklarda çekim genellikle uykuda yapılmaktadır. Bunun için çekim öncesi ilaç verilebilir ve çekimin kolay olması için, çocuğun geç yatırılıp erken kaldırılması önerilir.
Karşılaştırma Tablosu
| Tür | Frenkans (Hz) | Yaptığı iş |
|---|---|---|
| Delta | 0,5-3,5 Hz | Yetişkinlerde:Uyku Modunda Oluşur |
| Teta | 4–7 Hz | Yetişkinlerde aurosal,Tembellik etme |
| Alfa | 8–12 Hz | Rahat yansı gözleri kapatış |
| SMR | 12–15 Hz | SMR |
| Beta | 12–38 Hz | uyarı çalışmasında, meşgul aktif ya da endişeli düşünme, etkin konsantrasyonu |
| Beta (Orta) | 15–21 Hz | uyarı çalışmasında, meşgul aktif ya da endişeli düşünme, etkin konsantrasyonu, normal konsantrasyon |
| Beta (Yüksek) | 21–38 Hz | Stres, anksiyete |
| Gamma | 34-100+ Hz | Belirli motor beyin işlevleri |
Çeşitleri
- Kısa Süreli EEG-Video Monitorizasyon (KS-EEG-VM)
- Uzun Süreli EEG-Video Monitorizasyon (US-EEG-VM)
- Uyarılmış Potansiyeller (Evok Potansiyeller, VEP, ERG, BAEP, SEP)
- Vizüel Evok Potansiyel (VEP)
- Elektroretinogram (ERG)
- Beyin Sapı İşitsel Uyarılma Potansiyeli (BAEP)
- Somatosensori Evok Potansiyeller (SEP)
Dış bağlantılar
- Hacettepe.com.tr
- Elektroensefalografi (EEG) Hakkında Makale (Prof. Dr. Safiye Bilgin)
- Elektroensefalografi (EEG) Hakkında Videolu Anlatım (Prof. Dr. Safiye Bilgin) 19 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Ayrıca bakınız
 |
Wikimedia Commons'ta Elektroensefalografi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
