Donovanoz, bir diğer adı ile granuloma inguinale, az gelişmiş ülkelerde sıklıkla görülen bakterilerin yol açtığı bir hastalıktır. Tedavinin yetersizliği nedeniyle genel olarak tedavisiz olarak süregitmektedir. Afrika ve Güney Amerika da sıklıkla gözlenir ancak gelişmiş ülkelerde nadiren rastlanır. Örneğin ABD'de yılda 100 kadar vakaya rastlanır.
Hastalık ağrısız belsoğukluğu ile karıştırılabilen cinsel çıbanlarla tanımlanabilir. Ancak bu çıbanlar gelişerek iç ve dış dokuların tahribine ve sıvı ve kan ifrazatına kadar ulaşır. Donovanozun yol açtığı tahribat diğer başka enfeksiyonlara da yol açar.
Sınıflandırma
Donovanozun doğru tıbbi ismi granuloma inguinale olarak verilir. Granuloma yumrulu bir iltihaplı reaksiyondur, inguinale ise hastalığın sıkça rastlandığı karın altında bulunan bölgeye işaret eder. Teşhisteki adı ise bu hastalığı bulan Donovan isimli bir araştırmacıdan gelir.
Hastalığa yol açan organizma Klebsiella granulomatis diğer adıyla calymmatobacterium granulomatisdır.
Belirtiler
Bakteri ile temastan 10-40 gün sonra küçük ağrısız yumrular belirir. Daha sonra bu yumrular patlayarak, açık, etli ve sızıntılı yaralara dönüşür. Enfeksiyon bulaştığı dokuyu tahrip ederek devam eder ve tedavi edilmezse dokuyu tamamen yok eder. Yaralar bakteriyle temas edilen bölgelerde tipik olarak penis başı etrafında, vajina dudaklarında ve anüste görülür. Nadir de olsa vajina duvarı ve rahimde de yaralara rastlanır.
Bulaşma
Bakteri bir hastadan diğerine açık yaralardan bulaşır. Hasta olan kişi ile oral, vajinal ve anal ilişki oldukça risklidir.
Teşhis
Hastanın cinsel geçmişi taranır. Tecrübeli doktorlar yaralara bakar bakmaz hastalığı tanırlar. Ancak emin olabilmek için doku örneği alınması gerekebilir.
Tedavi
3 haftalık tedavide erythromycin, streptomycin, veya tetracycline kullanılır. 12 haftalık tedavide ise ampisilin standart tedavi yöntemidir.
Genellikle enfeksiyon tedaviye başlanmasının birince haftasında kaybolur, ancak hastalığın tekrar ortaya çıkma riskini azaltmak için tedaviye belirlenen süre kadar devam etmek gerekir.
Önleme
Hastalık antibiyotik yardımı ile oldukça etkin bir şekilde tedavi edebilmektedir. Bu yüzden gelişmiş ülkelerde hastalığın görülme sıklığı azdır. Hastalığın görüldüğü yerlerde cinsel ilişkiden uzak durmak hastalığa karşı alınacak en iyi önlemdir. Bunun dışında cinsel ilişkiye girilecek kişinin bir cinsel hastalıklara karşı bir testten geçirilmesi de yerinde olacaktır.